Maken we de juiste keuzes...

Een berichtje op de website van Wageningen University en Research trekt mijn aandacht. Het gaat over een uitzending van het Franse achtuurjournaal waar Rene Wijffels het heeft over voedselbronnen van de toekomst.

In 2050 is de wereldbevolking gegroeid naar ongeveer 10 miljard mensen welke moeten worden gevoed op een veel duurzamere manier dan dat we nu doen. Algen kunnen zo’n nieuwe bron van voeding zijn. Je kunt ze kweken met zout water op de meest onvruchtbare gronden ter wereld. Dus; zonder extra landbouwgronden en zonder gebruik van waardevol zoet water.

Afhankelijk van de soort algen die je kweekt, kan je olie uit algen gebruiken om de palmolie te vervangen. De aanleg van palmolieplantages gaat vaak ten koste van oerwoud, in tropische gebieden. Algen kan je overal ter wereld kweken. Een andere toepassing van algen kan zijn om er eiwitten uit te onttrekken. Die zijn dan als eiwitbron te gebruiken in de voedselindustrie. Onder de juiste omstandigheden kunnen algen zich razendsnel vermenigvuldigen en daarmee komen allerlei duurzame toepassingen binnen handbereik. Net als heel veel onderzoekers in de wereld zijn ook Wageningse onderzoekers bezig met de geheimen van de algenproductie ontrafelen. Opschalen naar een naar een volwaardige algenkwekerij is tot nu toe nog niet eenvoudig. Er zijn gebieden in de wereld die een grote uitdaging hebben om qua voedselproductie zelfvoorzienend te zijn. Noodzakelijke producten – van voedingsmiddelen tot brandstoffen – moeten van ver worden aangevoerd. Dat deze gebieden enorm afhankelijk van het buitenland en het zorgt natuurlijk ook nog eens voor hoge CO2-transport foodprint.

Microalgen
Maar wat als je een deel van die noodzakelijke producten lokaal kunt maken en dan nog op een duurzame manier ook? Dat is waar Wageningse wetenschappers mee bezig zijn. Microalgen kunnen zich onder de juiste omstandigheden razendsnel vermenigvuldigen. Het mooie aan algen is dat ze ook nog eens een goede bron van vetten of eiwitten kunnen zijn. Niet alleen dat je deze microalgen (op termijn) zou kunnen omzetten in biobrandstoffen zijn er nu al toepassingen die op korte termijn haalbaar zijn. Zo zijn microalgen erg geschikt als duurzaam voer voor viskwekerijen of vleesvervangers. De weg naar een algenkwekerij is niet zonder hobbels en kuilen. Onderzoekers stuitten op een aantal serieuze uitdagingen. Zo houden microalgen niet van te hoge temperaturen. Loopt de temperatuur in je algenkwekerij te ver op dan zal de oogst verloren gaan. Je kunt de bioreactor natuurlijk wel koelen, maar dat kost veel water en elektriciteit. En dat past niet in het ideaalplaatje van een duurzaam en gesloten systeem. Het voordeel van veel algen is dat ze het heel goed doen op zeewater, CO2 en zonlicht, grondstoffen die onuitputtelijke zijn. Onderzoekers zochten de afgelopen jaren naar manieren om algen toch geschikt te maken voor tropische temperaturen. Na een streng selectieproces is gekozen voor een robuuste microalg met een goede tolerantie tegen hoge temperaturen en zoutconcentraties, en bovendien een van de snelste groeiers ter wereld is.

Juiste keuze
Hoewel de wetenschappers de laatste jaren steeds meer geheimen van de algenproductie ontrafelden, blijkt de opschaling naar een volwaardige algenkwekerij nog niet zo eenvoudig. Dat is vooral een financieel probleem. Als je dan leest hoeveel miljoenen euro’ s er door investeerders worden gestoken - onder het mom de wereld te voeden. In Vertical Farms vraag ik mij wel eens af of we de juiste keuzes maken? Moeten we niet veel meer investeren in het ontwikkelen van nieuwe gewassen zoals in dit geval algen. Maar denk ook aan op het water drijvende planten zoals eendenkroos, een bron van hoogwaardige eiwitten. Natuurlijk is er een markt voor verse groenten en kruiden dichtbij geproduceerd waarmee wij mooie vitamines en mineralen kunnen aanreiken. Om de wereldbevolking te voeden met steeds schaarser wordende resources w.o. zoet water vraag ik mij af of er wel de juiste keuzes worden gemaakt. Met bladgroenten en kruiden gaan we de wereld straks niet voeden.

Informatie over al het onderzoek wat door Wageningen University & Research wordt uitgevoerd op het gebied van algen kunt u lezen op: https://www.wur.nl/web/show/search?id=88776&langid=43&from=&to=&webid=26098&searchid=88564&keyword=algen 

Jan Willem de Vries
Wageningen University & Research
Business Unit Glastuinbouw