“RFH is als Hotel California.”

Halverwege het gesprek over het wel en wee van de ledenraad refereert Marcel van Tol aan het wereldberoemde nummer van de Amerikaanse rockband The Eagles. “Royal FloraHolland is eigenlijk een soort Hotel California.” In eerste instantie doelt hij op de ledenraad. In de zin van: je blijft op je stoel zitten, hoe onstuimig de situatie ook is.

Bij doorvragen vindt Van Tol dat wat hem betreft dit ook geldt voor de leden. “Ook zij gaan commitment aan met de coöperatie, die gericht is op een langdurige relatie: je kan er wel in, maar je gaat er niet uit.” Het geeft aan hoe de voorzitter van de ledenraad in de wedstrijd zit.

Door Walter Landesbergen

De petitie FloriNee is hem niet in koude kleren gaan zitten. In de aanloop naar de ledenvergadering van 1 juli jl. hoopte hij een streep te kunnen zetten onder alle onrust, maar die hoop werd hardhandig de bodem ingeslagen. Vlak voor de vergadering ontving hij een brief met 62 vragen die volgens FloriNee nog op antwoorden wachten.

Van Tol: “Dat was eigenlijk de enige keer dat ik er echt doorheen zat. We hebben zoveel gesprekken gevoerd, geluisterd, hand in eigen boezem gestoken, verbeteringen beloofd en doorgevoerd en erkend dat zaken nooit af zijn en dus bespreekbaar blijven… en dan toch die brief.”
Hij zegt het zichtbaar aangedaan. Zo ga je niet met elkaar om binnen de coöperatie, zie ik hem denken.

Teleurgesteld

Bloemenkrant: Heeft dit niet te maken met het feit dat een deel van de leden erg teleurgesteld is in de raad? Kreeg de ledenraad niet terecht het verwijt dat zij de onvrede rond o.a. het certificeren en vooral Floriday te weinig of niet oppikte?

Van Tol schuift wat ongemakkelijk op zijn stoel. Met schroom somt hij enkele verzachtende omstandigheden op, zoals een piepjonge ledenraad, corona, vergaderen op afstand, de diversiteit van de geluiden (en volume) uit de achterban, de verschillende belangen… om er dan wat directer aan toe te voegen:
“Maar het had allemaal ook anders kunnen gaan. Bijvoorbeeld als FloriNee niet had gekozen voor het formele traject via de advocaat, maar voor een open dialoog. Of als FloriNee zich had beperkt tot een enkel specifiek punt, bijvoorbeeld Floriday. Maar goed, gevoelens zijn ook feiten. De hele toestand rond FloriNee is voor ons, de ledenraad, een spoedcursus volwassen worden.”

Tegenmacht

Bloemenkrant: Het verwachtingspatroon speelt ook een rol. Een substantieel aantal leden ziet de raad als een gezonde tegenmacht binnen de coöperatie. Hoe ziet de ledenraad dit?

Van Tol: “Zo zien wij het dus niet. Begrippen als macht en tegenmacht horen niet in een coöperatie. We doen het samen. De belangrijkste taak van de ledenraad is het bevorderen van eenheid of op zijn minst gezamenlijkheid. Beleid en belang bij elkaar brengen. De ledenraad is geen heilige graal, maar wel onmisbaar als het gaat om sectorkennis te koppelen aan de coöperatie als bedrijf.
Misschien dat onze rol binnen de driehoek directie-rvc-ledenraad niet voor iedereen duidelijk is, maar als je over tegenmacht spreekt, dan zit die in eerste instantie bij de RVC, die heeft de statutaire taak om toezicht te houden op het beleid van de directie en op de algemene gang van zaken in de coöperatie en de daarmee verbonden onderneming. De RVC heeft ook de bevoegdheid om in te grijpen.”

Bloemenkrant: Een beperkte macht dus voor de ledenraad, het belangrijkste orgaan van de coöperatie.

Van Tol: “Oneens. De ledenraad heeft wettelijk invloed op de inhoud van de statuten, de samenstelling van het commissariaat en de jaarrekening.
Even terug naar FloriNee. Buiten het feit dat we daartoe geen mandaat hebben, zagen we inhoudelijk ook geen redenen om directie en het reilen en zeilen van de coöperatie ter discussie te stellen. De ledenraad is het eens met de visie en de strategie zoals die door de directie is uitgestippeld; de uitvoering kan wel beter.
Wij geloven dat het voorgestelde beleid zal leiden tot een duurzame coöperatie voor de volgende generaties. De ledenraad opereert autonoom, maar is zich wel bewust van haar plek in de coöperatie en de driehoek.”

Ambitie

Van Tol: “Uit het governance-model van RFH spreekt met betrekking tot de ledenraad juist ambitie. De ledenraad van RFH heeft zichzelf een breder takenpakket opgelegd dan wat wettelijk verplicht is.
Als raad steken we heel veel tijd en energie in de dialoog met onze achterban: signaleren, sparren, duiden en vervolgens adviseren aan de directie. Dat we in deze rol verder kunnen groeien, zaken kunnen verbeteren, hebben we aangegeven. In woord, in daad en in toekomstig beleid, vastgelegd in onze agenda Op naar Coöperatie 2025, die we in september zullen presenteren.
We hebben lessen geleerd. Als FloriNee iets heeft opgeleverd, dan is het wel dat de ledenraad zich beter moet positioneren. Duidelijkheid scheppen wat onze rol is, waarvoor wij staan en wat wij hoe willen bereiken.”

Ledenbetrokkenheid

Om met dat laatste af te sluiten, zegt Van Tol dat de raad samen met het bedrijf gaat bouwen aan, zoals dat heet, het Huis van Ledenbetrokkenheid. Te realiseren door een sterke dialoog te organiseren met de achterban. Van Tol plaatst hierbij wel de kanttekening dat een vruchtbare dialoog ook verplichtingen met zich mee brengt.
Van Tol: “In dit opzicht moet de cultuur aan beide kanten veranderen: wie mee wil praten moet ook willen luisteren, wie invloed wil hebben moet ook verantwoordelijkheid willen dragen.
Het is de gezamenlijke verantwoordelijkheid die de coöperatie sterk maakt en haar bestaansrecht geeft. We kunnen het hartstochtelijk met elkaar oneens zijn, maar alleen de dialoog en het open vizier brengt de coöperatie verder. Er uitstappen is geen optie. Daar is niemand bij gebaat.”

Royal FloraHolland... Een soort Hotel California dus.

M Marcel van Tol

Marcel van Tol

Kweker

Diverse bestuurlijke functies:

- Voorzitter Aar en Amstel LTO, 2006-heden

- Sectiebestuur Rijn- en Veenstreek, 1997-2005

- FPC zomerbloemen, 2005-2019 (2012- VZ)

- Adviesraad bloemen RFH, 2012-2019

- Voorzitter Ledenraad RFH, 2019-heden