Jaap Kras: "De zwarte zwaan heet Corona"

De zwarte zwaan heet Corona

Hieronder staat uitgeschreven.

Geachte sierteeltvrienden, mijn naam is Jaap Kras.

Ik ben 70 jaar oud en werk vanaf de Lagere Tuinbouwschool tot op heden in de sierteelt sector. De titel van mijn bijdrage is “De zwarte zwaan heet Corona”.

De Zwarte zwaan is neergedaald op de wereld en houdt de hele wereld in een ijzeren greep. We zijn in een economische standstill beland. Door de overheid worden vele maatregelen ter ondersteuning van de ondernemers aangeboden. Aardige overzichten van die maatregelen zijn beschikbaar zo zag ik een goed overzicht met ‘Tips voor ondernemers in de Corona crises’ van BDO. 
Van Jaap Bond heeft u kunnen horen dat hij voorzitter is van het opgerichte Crisisteam Tuinbouw en uitgangsmaterialen met 3 werkgroepen arbeid, transport en geld. In dit crisisteam zitten de vertegenwoordigers van de overheid en de vakorganisaties. Hier ligt dus een makkelijke toegang voor getroffen ondernemers.Op verschillende plaatsen heb ik kunnen lezen dat de banken de helpende hand reiken. Deze lijken na de crisis van 2008 financieel stukken gezonder te zijn en zijn, zeggen ze van het probleem toen, de oplossing nu.
Enige voorzichtigheid lijkt wel op zijn plaats. Om zelf te voldoen aan de solvabiliteitseisen die ze hun klanten stellen moeten ze nog een lange weg gaan. Verder weten we dat banken commerciële instellingen zijn en dus niets voor niets doen. Worden de eisen tot kredietverlening wellicht verruimd en worden er sneller leningen gegeven dan nog zal scherp toegezien moeten worden op de tarieven die ze hiertoe hanteren waar ze zelf het geld voor vrijwel nul bij de Centrale banken kunnen ophalen. Daar schuilt wellicht de grootste adder van deze crisis onder het gras. De Europese Centrale Bank, De Nederlandse bank maar ook de nationale banken in andere landen zoals in Duitsland en de Federal Reserve Bank in de USA stellen enorme hoeveelheden geld beschikbaar tegen hele lage tarieven. Kan wel onbeperkt ongedekt geld worden bijgedrukt? Behouden we voldoende geloof in het huidige geldstelsel. Geen enkele relatie bestaat meer met onderliggende waarden, zoals in het verleden met goud en zilver.
Ik verwacht dat de al langer plaatsvindende processen van uitschudding en ketenverkorting worden versneld. Een voordeel van de huidige situatie is dat we allemaal tijd hebben om na te denken, contemplatie. Waartoe is mijn bedrijf op aarde? wat voegt het van waarde toe? Onderscheid ik mij voldoende van anderen waardoor een klant voor mij wil kiezen en niet voor de concurrent. Hoe zien de antwoorden op die vragen eruit in de komende jaren? Met onze bederfelijke producten, onze sterke afhankelijkheid van export en import of de enkele groter wordende supermarktklant. Wegen de te behalen marges op tegen de enorme risico’s van ons werk? Is mijn bedrijf niet te kwetsbaar? Gelukkig kunnen we vaststellen dat de kracht van de tuinbouw ligt in zijn verscheidenheid, inventiviteit, coöperatie geneigdheid. We hebben relatief veel flexibele hardwerkende ondernemers voortdurend op zoek naar overlevingsmogelijkheden. Het incasseringsvermogen van de ondernemers in de agrarische sector is enorm. Boeren en tuinders zijn taaie rakkers, gewend te werken in een uiterst onzekere omgeving. Vele belangrijke factoren voor het welslagen van hun activiteiten hebben en hadden ze al nooit in de hand: de afzetmarkt, het weer, ziekten, plagen, oorlogen. En zie desondanks tot welk een belangrijke bedrijfstak de sierteelt geworden is. Vooral door eigen initiatief en goed samenwerken. 

Sterkte aan eenieder, we overleven het wel.

Jaap Kras