Natuurlijk geteeld klinkt goed, maar het zegt niets

Gewasbeschermingsmiddelen in de glastuinbouw worden gebruikt als correctiemiddel en dan alleen als biologische methoden niet werken en de kwaliteit van het te oogsten product in het geding is.

Dus alleen ingezet op het moment dat de infectiedruk te hoog is om deze biologisch onder controle te krijgen. Op dit moment wordt onze sector door milieubewegingen aangepakt en aangewezen als veroorzaker van de bijensterfte. 

Honingbij
Wat ik begrijp van mijn Wageningse collega's als het gaat over bijensterfte is dat de Varroa mijtziekte (varroatose) veroorzaakt wordt door de ectoparasiet Varroa destructor, welke de bijen enorm verzwakt. Het is één van de grootste bedreigingen voor de Europese honingbij. De aanwezigheid van deze mijt in alle bijenvolken zorgt voor een enorme druk op de gezondheid van de bijenvolken. Wintersterfte van bijen is in de meeste gevallen toe te schrijven aan deze ziekte. Bij bijen waar de vitaliteit erg is afgenomen zullen gewasbeschermingsmiddelen mogelijk een effect hebben.

Miljardenschade
Nu worden retailers gedwongen Nederlandse groenten, fruit, bloemen en planten aan te bieden welke aan de criteria van Milieukeur voldoen. Dit zou een drastische vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen op akkers en boomgaarden tot gevolg hebben. En dat is iets waar ik niet in geloof.
Ook LTO heeft laten weten dat deze nationale verboden die nu worden voorgestaan om gewasbeschermingsmiddelen te verbieden elke wetenschappelijke basis missen en in de praktijk zal dit eerder een verslechtering dan een verbetering voor de bescherming van de bij betekenen.
Waar het nog kan, zullen zaadbehandelingen worden vervangen door een veelvoud aan inzet van oude, voor bijen veel schadelijker middelen via bespuitingen. Waar die mogelijkheid ontbreekt, zullen teelten in problemen komen. Dat geldt voor bijna al het uitgangsmateriaal, maar ook voor diverse voedings- en sierteeltgewassen.
Nederland zou zich met een dergelijk verbod isoleren in Europa en zet haar wereldwijde marktpositie op het spel, met een miljardenschade voor de sector en de Nederlandse economie tot gevolg.

Aanval in de rug
En dat allemaal op een moment dat de glastuinbouw al vanuit overheidswege met strengere eisen wordt geconfronteerd.
De eisen die de overheid stelt, zijn tot stand gekomen in samenspraak met de tuinbouwsector, waarbij gekeken is naar kosten voor de bedrijven en de haalbaarheid. Ze hebben tot doel om minder (schadelijke) gewasbeschermingsmiddelen in het milieu te laten komen.
Zo hebben we de afspraak om vanaf 2018 tenminste 95% van alle middelen uit ons afvalwater zal worden gezuiverd voordat we het lozen. Het terugdringen van deze vervuiling is nodig omdat nog steeds uit metingen blijkt dat de normen worden overschreden. Als gevolg daarvan zijn er collectieve initiatieven opgezet om met meerdere bedrijven samen een zuiveringsinstallatie te kopen.
De actie van de milieubeweging voelt dan ook als een aanval in de rug. 

Natuurlijk
Retailers zouden 2 of zelfs 3 keer zoveel biologische producten gaan verkopen en minimaal de helft van de verkochte bloemen en planten uit Nederland moet voldoen aan stevige duurzaamheidseisen.
Ik vraag mij af waar dit volume vandaan moet komen. Vaak wordt gesteld dat biologisch de manier is om lekker en veilig voedsel te produceren met respect voor de natuur, zonder chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest.
Ik vraag mij af of biologisch geteelde producten nu echt zo veel milieuvriendelijker zijn dan gangbaar geteelde producten. Laten we eerlijk zijn als de consument biologische producten koopt om reden dat deze onbespoten zijn, volgens mij één van de belangrijkste reden om biologische producten te kopen, komt deze bedrogen uit.
Ook in deze bedrijfstak worden pesticiden en fungiciden gebruikt. Het verschil met de gangbare teelt is dat deze bestrijdingsmiddelen natuurlijk zijn en niet chemisch.
'Natuurlijk' klinkt goed, maar het zegt niets: chemicaliën zijn lang niet altijd ongezond en natuurlijke producten kunnen dodelijk zijn.

Jan Willem de Vries
Teamleider Facilitair Bedrijf
(Wageningen UR Glastuinbouw)