Ik heb vandaag een belangrijke les geleerd

En dat is dat we weer een gezamenlijke ambitie nodig hebben, één van waarbij openheid voorop staat en de wil om samen te werken belangrijk is.

Ik ben bij een bijeenkomst georganiseerd door de gemeente Lansingerland. Ik verkeer in goed gezelschap. Aanwezig is een flink aantal koplopers die werkzaam zijn op het gebied van Glastuinbouw. 

We zijn uitgenodigd om met elkaar naar de toekomst te kijken en de vraag te beantwoorden hoe we de succesformule van de Glastuinbouw opnieuw kunnen uitvinden. Met elkaar nadenken hoe we het proces van innovatie in de gemeente vasthouden, uitbreiden en versterken, om ervoor te zorgen dat we over 20 jaar deze positie nog steeds hebben en hiermee bij te dragen aan de problemen die er wereldwijd zijn. 

Megasteden
Mijn gedachte dwalen een beetje af door te denken dat het nog niet zo lang geleden is, dat ik in een aantal grote steden ben geweest. Ik noem Beijing, Sjanghai en Moskou. Enorme megasteden, in de toekomst zullen deze steden in aantal alleen maar toenemen. U kunt zich misschien wel voorstellen dat deze steden voor enorme uitdagingen staan op het gebied van gezond voedsel. Maar er zijn meer uitdagingen zoals, hoe ga je om met afval en het steeds schaarser worden van grondstoffen? Hoe ga je om met water overlast en toenemende droogte?
Het is nog geen 100 jaar geleden dat wereldwijd nog maar één op de zeven mensen in een stad leefde. Dat is vandaag de dag wel anders. Ruim de helft van de wereldbevolking leeft op dit moment in de stad. Naar verwachting leven in 2050 meer dan 70% van de wereldbevolking in steden. Wereldwijd verhuizen er dagelijks 180.000 mensen van het platteland naar de stad. Dat betekent dat er tot 2050 nog eens 2,5 miljard stedelingen bijkomen.
Met steeds grotere dichtheden aan mensen, bebouwing en infrastructuur nemen de uitdagingen op het gebied van voedselproductie alleen maar toe. Vragen zoals, hoe houd je de steden gezond, leefbaar, veilig en duurzaam doemen op bij mij. Maar ook hoe maak je deze steden bestand tegen klimaatverandering?
Het is waar dat wij hier een enorme rol van betekenis kunnen spelen. Ik denk dat het ook terecht is, dat de gemeente het initiatief genomen heeft om de vraag te beantwoorden hoe wij deze rol kunnen behouden. In mijn optiek kan dat alleen als je een interessante partij bent die continu met innovatie en vernieuwingen bezig is. Dat kan alleen als er voldoende telers en kwekers over zijn, want zonder maakindustrie geen innovaties. De geschiedenis laat wat dat betreft vele voorbeelden zien. 

Sector omarmen
Ik ben weer bij de les. De gemeente heeft Leo Marcelis, een Wageningse professor gevraagd een studie te doen naar hoe innovatief Lansingerland is en wat er naar de toekomst nodig is. Hoewel hij nog lang niet klaar is, wil hij toch van gedachte wisselen hoe een en ander aan te pakken. Glastuinbouw Nederland staat wereldwijd op de eerste plaats op het gebied van verse groente productie en wereldwijd nemen we de tweede plaats in daar waar het gaat om voedselproductie. Amerika staat op nummer één, maar is dan wel een paar honderd keer groter dan Nederland. Glastuinbouw heeft ongeveer 10.000 ha glas, dat is ongeveer 0,5% van de totale landbouwareaal in Nederland, echter als je naar de productie waarde kijkt, is dat zo'n 24%. Het gaat hier dan niet alleen om groente maar ook om bloemen, planten, bollen en uitgangsmateriaal. Maar het is toch wel een enorme eyeopener, dat wij als tuinder in staat zijn om op zo'n klein oppervlak zo'n gigantische omzet weten te genereren. Ik hoop dat de verantwoordelijken in het kabinet dit zich ook realiseren, ze zouden deze sector moeten omarmen... 

Een belangrijke trend wereldwijd is gezond leven, gezonde voeding en voedselzekerheid. Ondervoeding en overvoeding zijn belangrijke issues wereldwijd. Als je daarbij duurzaamheid, energie, emissies, beschikbare gewasbeschermingsmiddelen, beschikbare arbeid, schaalvergroting, sortiment, gewasgezondheid, verticale landbouw optelt, dan hebben we echt goud in handen. Als we dit met elkaar weten te organiseren is voor onze sector "the sky the limit".

Ik heb Meiny Prins ooit een horen zeggen Nederland is de groenste stad van de wereld. De 21ste eeuw wordt de eeuw van de steden. Ook Nederland is zo'n stad met één aaneengesloten stedelijk gebied van boven Alkmaar tot voorbij Eindhoven. Met dat beeld is het Groene Hart gewoon een 'park' en Greenpoort West Nederland 'urban farming'. Nederland is het voorbeeld voor de wereld... we moeten er alleen met elkaar in geloven. 

Jan Willem de Vries
Wageningen University & Research
Business Unit Glastuinbouw