Interview met Steven van Schilfgaarde, CEO Royal FloraHolland

2022: Royal FloraHolland koerst af op een verlies van 10 miljoen euro.

Optimisme ondanks moeilijke tijden
Door sterk toegenomen kosten van onder meer energie en minder inkomsten door lagere aanvoervolumes, zal ook Royal FloraHolland in 2022, en zeker ook in 2023, verlies lijden. De sierteeltsector heeft te maken met uitzonderlijke marktomstandigheden. De haperende economie gecombineerd met de energiecrisis hebben grote impact op iedereen in de sierteelt en ook op Royal FloraHolland. Dit noopt RFH tot tariefverhogingen. Een voorstel daartoe is deze week door de ledenraad geaccordeerd. Details worden deze week bekend gemaakt.
Naast de trarief verhogingen zal RFH ook het voordeel van het lidmaatschap versterken, door voor niet-leden het basistarief en de Verkooptoeslag sterker te verhogen.Tussen het sombere nieuws is er ook optimisme bij Steven van Schilfgaarde, CEO van Royal FloraHolland. “De overheid heeft met het tekenen van het Convenant Energietransitie en ruimere tegemoetkomingen haar goede intenties laten zien. Ik ben ervan overtuigd dat zij daden bij woorden gaat voeren en het belang van de sector erkennen, inclusief een blik op het huishoudboekje van onze kwekers.”

Het interview

 Nog even en het jaar 2022 sluit de boeken. Een bewogen jaar, dat in januari nog vol vertrouwen tegemoet werd gezien. De inval van Rusland in Oekraïne eind februari zette alles op zijn kop. Grote exportproblemen voor een selectief aantal exportbedrijven en een pijnlijke energiecrisis voor bijna iedereen. De Bloemenkrant vroeg Steven van Schilfgaarde, CEO van Royal FloraHolland, hoe hij terugkijkt op 2022.

Door Walter Landesbergen

Steven, het loopt tegen het eind van het jaar. Valt er een eerste balans op te maken hoe de sierteelt er voor staat?
SvS: “Het is duidelijk dat onze sector in zwaar weer verkeert. Veel kwekers hebben het moeilijk en de crisis raakt ook de handel en zeker ook Royal FloraHolland. Iedereen heeft het over een energiecrisis, maar goed beschouwd hebben we te maken met grote kostenstijgingen zonder dat de consumentenprijs stijgt.
Want het gaat niet alleen om de kosten van energie, maar ook om de kosten van grondstoffen, transport en niet te vergeten, arbeid. Als we kijken naar de opbrengsten koersen we af op een omzet op de marktplaats om en nabij 5 miljard euro. Dat is flink lager dan vorig jaar, maar dit jaar gelukkig nog meer dan in alle jaren daarvoor.
We zien dat niet alleen de aanvoer ruim 5 procent lager is, maar ondanks deze lagere aanvoer leidt dit niet tot betere prijsvorming, op enkele productgroepen na. De prijzen blijven dus fors achter op de inflatie. Voor zover de prijzen bij bloemist, tuincentrum of supermarkt hoger zijn dan vorig jaar, delen de kwekers daar dus helaas niet in mee
 Het doet echt pijn als ik hoor dat kwekers noodgedwongen moeten stoppen of besluiten om hun kas koud te zetten. De stoppers vertegenwoordigen met elkaar alleen al een waarde van meer dan 200 miljoen euro. Als ik die kwekers spreek voel ik de emotie en verdriet die daarmee gepaard gaan. Dat gaat me niet in de koude kleren zitten.”

Wat betekent dit voor Royal FloraHolland?
SvS: “Als het goed gaat met onze kwekers, gaat het ook goed met het bedrijf. Het tegenovergestelde is ook waar. Onze inkomsten dalen en ook wij worden geconfronteerd met sterk gestegen kosten. Voor ons is niet verwarming, maar vooral koeling een hele grote post. Het gaat daarbij om vele miljoenen. Ook de krapte op de arbeidsmarkt zorgt voor extra kosten. We hebben dit jaar alle zeilen moeten bijzetten om personele tekorten in onze logistieke op te vangen. Het gaat dan niet alleen om loonkosten, maar ook om kosten voor werving en selectie.
Daarnaast is het cruciaal om te blijven investeren in de toekomst. Dan heb je het over investeringen in onze digitale platform Floriday, in onze nieuwe logistiek in de vorm van orderpicken en ook in landelijk veilen. In Aalsmeer bouwen we nieuwe koelcellen om een betere koelketen te realiseren en daarmee een hogere kwaliteit bloemen te kunnen bieden. We gaan ook bloemen orderpicken in onze koelcellen. Dat willen en kunnen we niet uitstellen.
Tegelijk hebben we intern een heel sterke focus op kostenbesparingen. In de afgelopen twee jaar is meer dan EUR 10 mln. bespaard. En daar gaan we mee door. Met uitzondering van de logistiek hebben we voorlopig een vacaturestop. We zijn gelukkig financieel solide en dat willen we zo houden.”

Dat heeft ook effect op de tarieven?
SvS: “We ontkomen niet aan een hogere stijging van de tarieven dan kwekers en kopers gewend zijn. Het is zeker niet zo dat we de rekening bij onze kwekers en klanten leggen. We doen er alles aan om de sector overeind te houden en kwekers en kopers waar mogelijk te ontzien. Maar we kunnen ons eigen verlies -ingeschat op 10 miljoen euro- niet te hoog laten oplopen.
Om samen sterk te staan en onze coöperatie toekomstbestendig te houden, hebben we de kwekerstarieven-voorstellen gemaakt op basis van eerlijkheid, robuustheid en eenvoud. Met verschillen tussen leden en niet-leden. Zowel de Ledenraad als directie wil toe naar een nieuw tariefmodel, meer op basis van gebruik van diensten die in gebruikerspakketten worden afgenomen. Het kost echter tijd om dat met elkaar goed te doen maar willen hierover volgend jaar besluiten nemen.”

Je hebt meer dan eens het kabinet en in het bijzonder de minister van Landbouw opgeroepen de sector te steunen. Wat is er tot dusver bereikt?
SvS: “Ik hoef de lezers van de Bloemenkrant niet uit te leggen dat veel kwekers het water tot aan de lippen staat. Dat kan leiden tot verzwakking van het Nederlandse sierteeltcluster. Voor zover ik kan zien ontbreekt in Den Haag het gevoel van urgentie.
De lobby van de sector onder aanvoering van Glastuinbouw Nederland heb ik waar mogelijk in interviews en videoboodschappen ondersteund. Het maximumbedrag van 160.000 euro van de Tegemoetkoming Energiekosten-regeling (TEK) is nu ook van toepassing op de sierteelt. Dat was in eerste instantie minder dan een ton. Dat is voor sommige kwekers volstrekt ontoereikend, maar het pleidooi van de sector vond geen gehoor bij het kabinet.
Op 30 november is gelukkig wel het Convenant Energietransitie ondertekend door de sector en leden van het kabinet. In het programma daaromheen heb ik minister Piet Adema op het hart gedrukt dat de energietransitie alleen succesvol kan zijn als naast teelt en teelttechniek ook oog is voor het huishoudboekje van de kweker. De staatssecretaris van Financiën heeft ook mee getekend. Fiscale regelingen kunnen voor een financiële stimulans zorgen en benodigde investeringen mogelijk maken. Want de sector moet zo snel mogelijk af van afhankelijkheid van fossiele energie. Ik sta volledig achter die doelstelling.”

Is de sector daar klaar voor?
SvS: ‘Ik ben ervan overtuigd dat het de sector lukt om de productie te verduurzamen. Degenen die denken dat ze op de oude voet doorkunnen, wil ik graag uit de droom helpen. Nu al zie ik een toename van regelgeving die op ons afkomt op het gebied van duurzaamheid.
Bekend is gemaakt dat de overheid duurzaam gaat inkopen en er komt een energiebesparingsplicht. Dat betekent dat ondernemers moeten investeren als die investeringen in 5 jaar terugverdiend kunnen worden. Ik denk ook zeker dat als kwekers niet vrijwillig certificeren er een verplichting komt vanuit Den Haag of Brussel.
De huidige crisis zorgt voor een enorme impuls om te besparen. Snel zal blijken dat met de huidige prijzen investeringen in duurzame energievoorziening zich relatief snel terugverdienen. Ook RFH gaat overstappen op led-verlichting en waar mogelijk zonnepanelen. In Naaldwijk maken we al gebruik van aardwarmte in onze fustwasserij.”