Oekraïne: hoe verder?

Alle geledingen in de sierteeltsector ontplooien binnen hun mogelijkheden activiteiten om de humanitaire ramp te verzachten en de economische schade te beperken, van Glastuinbouw Nederland tot aan de individuele bedrijven.

Glastuinbouw Nederland

Via het Crisisteam Tuinbouw, samenwerkende Greenports Nederland, informeert Glastuinbouw Nederland ondernemers zo goed als dat kan over de actuele stand van zaken en nader te ondernemen acties. Diverse organisaties hebben hun eigen meldpunten.
Voor stagnatie verkoop zijn dat Royal FloraHolland, de KAVB en GroentenFruit Huis. Voor bancaire zaken, zoals betalingsverkeer, kan men terecht bij Rabobank Nederland relatiebeheerder. Voor landelijke arbeidszaken bij VNO/NCW, bijvoorbeeld als het gaat over oproepen voor in Nederland werkzame reservisten uit Oekraïne, Polen en wellicht andere Oost-Europese landen.
Glastuinbouw Nederland is te raadplegen voor arbeidszaken betreffende medewerkers in het glastuinbouwtuinbouwbedrijf. De situatie rond de energieprijzen wordt door eveneens door Glastuinbouw Nederland meegenomen in de al opgestarte gesprekken met de ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Economische Zaken en Klimaat.

Royal FloraHolland

Royal Flora Holland ziet (datum 1 maart) vooralsnog een beperkte impact op de wereldwijde vraag naar bloemen en planten op de klokken. De prijsvorming is nog steeds in lijn met die in 2020. Vorig jaar was qua prijsvorming een uitzonderlijk goed jaar. Bloemen initieel bestemd voor Internationale Vrouwendag lijken hun weg gevonden te hebben naar andere markten. Er zijn weinig tot geen excessen, dan wel sprake van overveilen of gecancelde orders op de klok.
Wel was er bij (tros)chrysant, gerbera en hyacint sprake van mindere prijsvorming door afgenomen vraag. Voor chrysantenkwekers behoort Internationale Vrouwendag tot de belangrijkste dagen van het jaar.
“Allereerst vinden we de hele situatie natuurlijk het allerergst voor de Oekraïners”, zegt Ronald Olsthoorn van Arcadia Chrysanten. “Je gaat ermee naar bed en je staat ermee op.”
RFH meldt ook dat op locatie diverse chauffeurs in de problemen zijn gekomen, omdat zij niet terug kunnen reizen naar de Oekraïne. De beveiliging van Royal FloraHolland inventariseert dagelijks hoeveel chauffeurs er vast staan en wat hun behoefte aan hulp is. In samenwerking met de betreffende gemeenten wordt vervolgens naar passende oplossingen gezocht.

Oekraïne
-1991: Onafhankelijk.
-2009: Russisch parlement geeft het leger het recht geeft om Russen en Russisch-taligen buiten de grenzen van Rusland gewapenderhand te beschermen.
-2013: Oekraïne sluit associatieverdrag met de Europese Unie.
-2014: Annexatie van De Krim.
-2022: Russische invasie van Oekraïne.

VGB

De VGB reageert bij monde van directeur Matthijs Mesken. “Wat voelt het ongemakkelijk om het over de afzet van bloemen en planten te hebben nu het hier niet zo heel ver vandaan oorlog is. Mijn gedachten zijn bij de bevolking van Oekraïne; vreselijk om te moeten ervaren dat een vreemde jouw land met veel geweld binnendringt en jou zijn wil gaat opdringen.”
VGB weet dat de sancties ook de handel in bloemen en planten zullen raken. Mesken: “Om het even in perspectief te zetten: de export van bloemen en planten naar Rusland en Oekraïne omvat ongeveer 3% van onze totale exportomzet. Natuurlijk is 8 maart (Internationale Vrouwendag) belangrijk, maar gelukkig zijn vele zendingen al verstuurd en grenzen zijn (nog) niet gesloten. De gasprijs is geëxplodeerd en ook dat raakt onze sector. Nog meer kwekers zullen hun kassen ‘koud zetten’, waardoor minder producten beschikbaar komen en prijzen stijgen. Zorgelijke ontwikkelingen, want het zal maar zo zijn dat jouw afzet vooral in het oosten ligt. Zorgelijke ontwikkelingen vooral voor al die mensen die nu in een oorlog verzeild zijn geraakt. Laten we hopen dat de Russische machthebbers door sancties en vooral ook door oppositie in eigen land tot inkeer komen. IJdele hoop misschien...”
Volgens Mesken kunnen exporteurs op korte termijn niet rekenen op Russische betalingen. “Ik vrees voor de langere termijn. Pijnlijk ondernemersrisico. Net als iedereen houden ook wij ons hart vast over wat de next step van Poetin zal zijn.”

Flower Circus

Flower Circus organiseerde afgelopen vrijdag op Facebook een bloemenshow om Oekraïne te steunen. Bloemgoochelaar Mark Frank creëerde commerciële arrangementen die nuttig kunnen zijn voor bloemisten, evenals verschillende boeketten in de kleuren van de Oekraïense vlag. Flower Circus roept ook op om het Oekraïense volk financieel te steunen door te doneren aan Stichting NTC De Leeuw Kyiv.

Wat de precieze gevolgen zijn voor de individuele bedrijven, wijst komende tijd uit. De verwachtingen zijn zeer somber. Zo lang er geen zicht is op een weg uit de crisis, ligt de handel stil en zullen de zwaarst getroffen bedrijven gedwongen worden tot pijnlijke maatregelen.

Hoe verder?

In 1982 werd in Kiev De Boog van de Vriendschap der Volkeren opgetrokken, een monumentale halve cirkel van titanium. Neergezet ter herinnering van de vereniging van Oekraïne met Rusland, gebaseerd op een verdrag uit 1654, toen Oekraïne zich trouw verklaarde aan Rusland. In 2018 werd de boog ontsierd door er een denkbeeldige breuk op aan te brengen, als aanklacht tegen de Rusland, vanwege de annexatie van De Krim. Die breuk is niet langer denkbeeldig. Hoe verder?

Walter Landesbergen