Een moment van euforie...
Succes n Wekelijk schrijft Jan Willem de Vries, van de Wageningen University & Research Business Unit Glastuinbouw, een graag gelezen column voor de website van de Bloemenkrant. Wij mochten zijn euforie delen over een onderzoek betreffende de alstroemeria, dat succesvol werd afgerond. Het meerjarige project Alstroemeria is gereed en heeft aan alle doelstellingen voldaan. Een succes betreffende deze teelt die wij graag met u delen. Hierbij de column.
Bij de telers van Alstroemeria leefde de wens om de teelt te vernieuwen en te verduurzamen, dit met een hogere productie en een betere kwaliteit van het blad. Binnen het programma Kas als Energiebron (KAE) is een meerjarig projectvoorstel ingediend om aan de wens van de telers te kunnen voldoen. Dit voorstel is gehonoreerd. Kas als Energiebron is een programma welke deels door de overheid en deels vanuit KIJK (kennis in je kas) wordt gefinancierd. Nu is de Alstroemeria een teelt waarbij relatief weinig belicht wordt. Daarnaast is het een relatief koude teelt. Op jaarbasis wordt er ongeveer 160 KWh/m2/jaar aan elektra gebruikt en ongeveer 15 m3/jaar gas voor warmte. De genoemde (referentie) getallen zijn die van circa 2017.
Onderzoek
Dankzij onderzoekswerk van de Businessunit Glastuinbouw van Wageningen University & Research zijn deze getallen nu heel anders. Er zijn in de afgelopen jaren verschillende energiebesparende technieken getest en doorgerekend. De verwachting van mijn collega’s onderzoekers was dat bij dit project grote stappen konden worden gezet in het verduurzamen door de inzet van verschillende technieken. U moet dan vooral denken aan het gebruik van meerdere schermdoeken, de invloed van bodemisolatie op de luchtvochtigheid, het ontvochtigen met buitenluchtaanzuiging, de toepassing van diffuus glas, en de meest recente ontwikkeling de overgang van SON-T naar LED-belichting. LED-belichting en met name de toepassing van verschillende golflengtes (het juiste lichtrecept) is binnen een ander onderzoeksproject nog volop in ontwikkeling.
LED-belichting
Op dit moment kiezen telers nog voor hybride belichting. Hierbij wordt bij SON-T installaties LED-armaturen bijgehangen. Deze ontwikkeling heeft ertoe geleid dat de belangstelling naar full LED-belichting is gewekt. De perspectieven hiervan lijken nog gunstiger dan die van hybride belichting. Deze ontwikkeling maakt dat er grote stappen zijn te zetten in daar waar het gaat over energiebesparing. Op dit moment is er nog heel veel voordeel te halen door het toepassen van een WKK. U moet als tuinder er wel rekening mee gaan houden dat de toekomst van de glastuinbouw in Nederland er één is zonder fossiele brandstof.
Het ambitieniveau van de betrokken tuinders met project “Een fossiel vrije en duurzame teelt van Alstroemeria” was heel erg hoog. Om deze ambitie waar maken was een integrale aanpak noodzakelijk waarbij de lat flink hoog lag. Met 100% LED belichting moest een betere kwaliteit en hogere lichtbenutting worden gerealiseerd.
Daarnaast is het zo dat de warmte van de huidige SON-T én hybride belichting vaak de aanleiding is om te luchten (ventileren) waardoor warmte en CO2 verloren gaat. Als we erin zouden slagen om het energieverlies zo veel mogelijk door intensief te schermen te beperken en bodemverdamping te minimaliseren door een goed geïsoleerd substraat zou dit moeten bijdragen aan een lagere warmtebehoefte per m2/kas. Als we er vervolgens dan ook nog in zouden slagen om de warmte van de lampen en van de bodemkoeling te gebruiken moet het mogelijk zijn om de restwarmtevraag eenvoudig met latente warmte in te vullen.
Drie jaar
Bovengenoemde zijn allemaal aandachtpunten geweest voor het project wat de afgelopen 3 jaar heeft gelopen. Naast een teeltsysteem dat een emissie loze teelt mogelijk moest maken is ook gekeken naar in welke mate de teelt- en klimaatfactoren de dynamiek van biologische bestrijders beïnvloedt. Zo waren er dus heel wat doelstellingen bij elkaar die moesten worden gerealiseerd. Daarnaast zijn er ook nog een keer een aantal nevendoelstellingen geformuleerd zoals het verhogen van de productie, de verbetering van de bladkwaliteit in de winter, emissievrij, meer inzicht in de effecten van bodemkoeling, verneveling, diffuus licht en Full LED belichting op de vestiging van biologische bestrijders.
Realisatie
De realisatie van dit project heeft alle verwachtingen en voorspellingen overtroffen. Het gebruik aan fossiele brandstof is nul geweest en er is een meerproductie gehaald van ongeveer 40%. Dit resultaat is behaald dankzij zeer betrokken en kundige mensen. Maar vooral door jaren investeren in strategisch meerjarig onderzoek en innovatie. Willen wij onze positie in de wereld behouden dan moet de sector juist in dit type meerjarig onderzoek blijven investeren.
