Peter Spoor en Sander van Colberdinge.
Peter Spoor en Sander van Colberdinge. Foto: Fotostudio Gerard-Jan Vlekke

Grodan sterk in steenwolsubstraat

Grodan n Business Unit Glastuinbouw van Wageningen University & Research (WUR) introduceerde in 2014 de ‘Club van 100’ . Een groep bedrijven die zich samen sterk maken voor toegepast fundamenteel en strategisch onderzoek. Wie zijn ze en wat hopen zij te bereiken? In deze editie: Grodan

Door Esdor van Elten

Grodan werd al in 2015 lid van de Club van 100. Het bedrijf is een belangrijke leverancier van steenwolsubstraat voor de professionele tuinbouw. Een kennisintensief product, want de toepassingen van steenwolsubstraat worden steeds meer verfijnd. Daar is meer kennis voor nodig dan materiaalkennis alleen, bijvoorbeeld van plantkunde, nutriënten en microbiologie. “De club van 100 is voor ons de brug tussen fundamenteel en toegepast onderzoek”, aldus Peter Spoor, directeur R&D van Grodan. “Met andere partners kunnen we zo onze onderzoeksbehoefte beter vormgeven.”

Ecosysteem

Steenwolsubstraat wordt al enige decennia gebruikt om gewas op te telen. Groenten, maar ook sierteeltproducten. Zo is steenwol heel geschikt voor rozen en gerbera's. Door het gewas 'uit de grond' te halen, kunnen bijvoorbeeld bepaalde ziekten en plagen voorkomen worden. Daarmee kun je het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen verminderen. Substraat heeft meer voordelen: “Je kunt heel precies telen”, legt Peter uit. “Je kunt optimaal gebruik maken van water en nutriënten en de hele teelt naar je hand zetten.” “Met het uit de grond halen van de teelt maak je die ook plaatsonafhankelijk”, voegt zijn collega Sander van Golberdinge er aan toe. “Telen op substraat kan feitelijk overal. Zelfs in de ruimte. Het bespaart dus land, dat dan voor andere doeleinden gebruikt kan worden.”
Steenwol als product dateert al uit de eerste helft van de 20e eeuw en werd in eerste instantie vooral in de bouw gebruikt. Het basismateriaal is basalt, dat gesmolten wordt, waarna er vezels van gemaakt worden. "Het is een inert materiaal als de tuinder het krijgt. Daarmee weet je zeker dat je schoon en zonder ziektekiemen begint”, legt Peter uit.

Recyclebaar

" Steenwol neemt zelf geen water of nutriënten op, maar laat dat juist door zodat alle voeding volledig beschikbaar komt voor de plant. Het basismateriaal zelf blijft schoon en is goed te filtreren, wat het recyclen en recirculeren van water en nutriënten bevordert waardoor de emissies gemakkelijker terug te dringen zijn. Het substraat is honderd procent recyclebaar. Na gebruik in de tuinbouw wordt er baksteen van gemaakt.” Bijzonder is ook hoe ook na tientallen jaren gebruik van substraat de opbrengsten nog steeds verbeteren. "We leren nog steeds bij. Over hoe we meer gewasspecifieke producten kunnen maken en wat er precies gebeurt in het substraat. Steenwol is niet dood. Er ontwikkelt zich een ecosysteem. Het is de kunst om dat te sturen en dus moet je weten hoe het wortelmilieu ontstaat en welke microbiologische processen zich in het materiaal afspelen.” Een van de voor ons interessante thema's die binnen de Club van 100 nu onderzocht wordt is 'weerbaar telen'. We hebben geleerd dat er zich in ons steenwolsubstraat een rijke microbioom ontwikkelt en wij willen verder onderzoeken hoe we deze kunnen gebruiken om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen verder terug te dringen. Het is daarom dat de plantkunde, de kennis over nutriënten en van microbiologie van de Club van 100 voor Grodan zo relevant zijn. "In de eerste jaren hebben we ook daar vooral het meest over geleerd.” Die kennis deelt Grodan ook graag weer uit: "Innoveren doe je immers samen.”

Fotostudio Gerard-Jan Vlekke