Streven naar duurzame tuinbouw is voorlopig nog versnipperd
voorzichtig n Aan de noodzakelijke samenwerking in de sierteelt mag dan wat zijn te verdienen, de initiatieven daartoe blijken uiterst versnipperd. Misschien juist omdat allerlei partijen voor zichzelf de winst zien, maar voorzichtig zijn met tot hun uitvindingen - bijvoorbeeld op het gebied van data – concurrenten toe te laten.
Door Johan Th. Bos
Dat bleek tijdens de conferentie van Greenport Holland, donderdag 8 juni in Noordwijkerhout bij JUB Holland, het familiebedrijf in bloembollen dat de Tuinbouwondernemersprijs 2017 kreeg.
De versnippering, zoals voorzitter Niek-Jan van Kesteren van Greenport Holland het noemde, bleek ook uit de uitgenodigde hoeveelheid vertegenwoordigers van talloze organisaties tijdens drie tafelgesprekken (telkens met vier mensen) onder leiding van dagvoorzitter Marijke Roskam.
Van Kesteren pleitte voor een tuinbouwakkoord over veredeling, digitalisering en energietransitie, dat door de (goed samenwerkende) sector wordt gedragen en aan het nieuwe kabinet voorgelegd.
Samen doen
Heel de conferentie ging eigenlijk over duurzaamheid en digitalisering. "Er zijn veel initiatieven, maar er is geen bundeling", constateerde directeur Helma Kaptein van Generade, Genomica onderzoekscentrum in Leiden. Het ging daarbij over veredeling op resistentie tegen ziekten, zodat minder chemische middelen nodig zijn.
Hoogleraar Plantenfysiologie Michel Haring van de Amsterdam Green Campus (UvA) wilde een vereniging oprichten van veredelaars die biologisch werken. "Want bestrijdingsmiddelen vallen weg", was zijn boodschap.
Ook hij zag wel veel initiatieven, maar "niet iets wat we samen doen". Het PT is als mogelijke koepel ervoor weggevallen, zei hij. De trits onderwijs, kennis en bedrijfsleven moet wat hem betreft behouden blijven, opdat men komt tot gezamenlijke biologische veredeling voor de sierteelt.
De sector is nog niet in beweging
Parijs
De CO2-emissie gaat de tuinbouw raken, voorspelde manager warmte Petrus Postma van Greenport Aalsmeer. Aan zijn tafel over duurzame energie was men het er wel over eens dat het klimaatakkoord van Parijs ook voor de tuinbouw een opdracht inhoudt, al bleek men wel weer van mening te verschillen hoe die moet worden uitgevoerd.
Postma zei dat 26 partijen in Greenport Aalsmeer willen samenwerken aan het warmte- en CO2-net voor ondernemers. Maar daar moet het Rijk dan wel aan meebetalen. "Samenwerken in de tuinbouw is gewoon noodzaak", zei energiespecialist bij Floricultura Wart van Zonneveld.
En gedeputeerde Adri Bom-Lemstra (CDA) van Zuid-Holland en voorzitter van de Greenport Westland-Oostland meldde te gáán voor Parijs. "Maar daar hebben wij het bedrijfsleven keihard bij nodig."
Voor samenwerking is intussen méér nodig. "Ondernemers, overheid en allerlei maatschappelijke organisaties moeten uit hun eigen comfortzone komen", verzuchtte Postma. "Hulde voor de ondernemers die, hoewel dat commercieel niet gunstig is, er toch voor gaan." Terwijl het thema van de conferentie toch 'samenwerken als verdienmodel' was.
Digitaal
Bedrijven moeten elkaar in elk geval opzoeken om tot slimme, toekomstbestendige oplossingen voor digitalisering door de hele keten te komen, vonden degenen die aan een tafelgesprek daarover deel namen. Maar zij wachten nog teveel op elkaar.
En de grote massa in de sector ziet Michel van Veen, director Operations en Supply Chain bij plantenexporteur Royal Lemkes, niet snel in beweging komen. "Het moet komen van de voortrekkers", zei hij.
Het gevaar schuilt erin dat, als de Nederlandse sector de klus niet zelf klaart, er iemand van buiten, mogelijk uit het buitenland komt die het doet.
Daarvoor waarschuwde Jan-Willem Donkers, manager Kennis & Innovatie van Greenport Aalsmeer.
Waarna directeur Jan-Willem Griep van Floriade 2022 in Almere meldde dat op die editie de Groene Stad, Voedsel, Gezondheid en Groene Energie de centrale thema's zijn. Onder het motto 'Celebrate Green'.
