Afbeelding
Foto: WUR

Bollentelers verenigt u…

Column

De emissies van de glastuinbouw zijn de afgelopen decennia' s spectaculair gedaald zeker als je een vergelijking maakt met de industrie. Deze vooruitgang is bereikt door een goede samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en onderzoek. Ik heb het dan niet alleen over grote stappen voorwaarts op het gebied van energiebesparing.

Maar ook op het gebied van water en gewasgezondheid zijn grote stappen gemaakt. Wat zou het mooi zijn als we dezelfde vooruitgang ook in de bloembollensector kunnen boeken.

Ik lees in de digitale Greenity een artikel met als kop "Een oproep aan leliekwekers: naar nieuwe teeltwijze". Voorzitter Wijnand van der Kooij van lelievereniging West-Friesland roept kwekers tijdens de jaarlijkse Leliemiddag vrijdag 25 januari in Andijk op te luisteren naar de markt. Ik word getriggerd door zijn stelling en ben het heel erg met hem eens dat we naar een nieuwe teeltwijze moeten als we een toekomst voor de lelieteelt willen houden." Ik kruip bijna mijn beeldscherm in en vraag mij af of ik het goed lees? Maar het staat er echt volgens de voorzitter praat iedereen in het vak erover, maar onderneemt niemand actie. Ik heb afgeleerd om mij op te winden en mij alleen nog maar te verbazen. Als er mensen zijn die zich druk maken over de bollensector dan zijn mijn collega' s van Wageningen University & Research BU Glastuinbouw het wel. Het zijn juist die uitdagingen die worden genoemd waar we volle bak met de beperkte middelen die we hebben aan de gang zijn om de sector een toekomst te geven. Het is zo dat bollenkwekers en de leliekwekers misschien wel voor op voor tal van uitdagingen staan, van klimaatverandering tot een kritische afnemer. En het is ook zo dat we zo niet kunnen doorgaan en we nieuwe teeltwijze moeten bedenken. Maar het is niet zo dat er niets gebeurt en dat is dan weer waar ik mij zorgen over maak immer hoe kan het zijn dat hij niet weet wat wij aan het doen zijn?  Ik kan het mij haast niet voorstellen dat het niet bekend zou zijn dat wij samen met verschillende partijen uit de bloembollensector, waaronder de KAVB, de Greenport Duin & Bollenstreek en Noord-Holland noord een toekomstvisie "Vitale teelt" hebben opgesteld. Hier wordt een route geschetst naar een bollenteelt zonder chemische middelen in 2030. Wij denken dat de duurzaamheidsproblemen van de bollensector grotendeels terug te voeren zijn op de trage vermeerdering van veel bolgewassen. De vermeerdering en doorteelt tot leverbare bollen vindt plaats op het veld, de bollen worden enkele jaren achtereen geplant, geoogst, verwerkt, bewaard en opnieuw geplant. Dit 'cyclisch' telen houdt ziekten en plagen in de grond en op bedrijven in stand en is de oorzaak van het gebruik van veel middelen. Om die reden staat in de toekomstvisie het doorbreken van het cyclisch telen centraal. Op dit moment hebben wij een project lopen wat luistert naar "Vitale Lelieteelt" waar we af willen van het zogenaamd 'cyclisch' telen van bloembollen, waarbij de productie van plantgoed en leverbaar in dezelfde buitenteelt plaatsvindt. Deze wijze van werken houdt ziekten en plagen in stand en maakt dat het heel lastig is om zonder gewasbeschermingsmiddelen te telen. Het doel van dit project is dan ook het ontwikkelen van een teeltsysteem voor leliebollen waarin geen chemische gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn. Een systeem wat is gebaseerd op een "éénrichtingssysteem". Er wordt gebruik gemaakt van ziektevrij uitgangsmateriaal uit weefselkweek, dat onder beschermde condities verder wordt vermeerderd tot plantgoed. Het laatste teeltjaar vindt buiten plaats, waarbij het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen zoveel mogelijk wordt beperkt.

Maar we werken aan nog veel meer zoals het bewaren van bollen. Dit om de uitval door ziekten en plagen in de keten te voorkomen en om te kunnen voldoen aan de hoge kwaliteitseisen van exportlanden. We kunnen er niet om heen dat het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen te hoog is en leidt tot een verlies aan maatschappelijk draagvlak. Daarnaast staat door het steeds smaller wordende middelenpakket de kwaliteit steeds meer onder druk. Om deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden proberen we middels onderzoek oplossingen te bieden in de vorm van een nieuwe geïntegreerde aanpak voor het duurzaam bewaren en verwerken van bloembollen. Een aanpak waarbij gebruik wordt gemaakt van alternatieve ontsmettings- en bewaartechnieken en waarbij geen emissies en blootstelling meer optreden.

Gelukkig is er vandaag 13 februari de Lelie dag van de KAVB en ROL.  Hier zal mijn collega Casper Slootweg de veelbelovende resultaten van onderzoek naar een éénrichtings-teeltsysteem met uitgangsmateriaalproductie onder beschermde condities de veelbelovende resultaten tot nu toe bespreken. Eigenlijk zou het zo moeten zijn dat de druk die u allen als bollentelers voelt de onderlinge band zou moeten versterken om gezamenlijk de problemen waar u voor staat op te lossen.

Wij zijn alvast begonnen…

Jan Willem de Vries
Wageningen University & Research
Business Unit Glastuinbouw

Uit de krant

Meest gelezen

Uit de krant