Samen werken aan slimme hulpen...

“Het is niet alleen energie en de virus problematiek waar ik mij zorgen over maak. Ik kan dan wel een ander teeltplan gaan volgen of minder belichten en wat koeler gaan telen. Het zijn vooral mijn medewerkers; hoe kan ik ze houden. Zeker in het gebied waar ik zit, is de concurrentie om arbeidsmigranten heel erg groot. De verschillende grote distributiecentra trekken heel veel mensen”, vertelt een teler van tomaten mij tijdens een netwerkbijeenkomst.” 

Hier kan ik hem op de korte termijn niet bij helpen, wel vertel ik hem dat we al veel doen. Op het gebied van automatisering en robotisering is door onze Businessunit de laatste jaren enorm geïnvesteerd in menskracht. De teelthandelingen voor het verzorgen van onze gewassen vragen nog veel arbeid en dat zal nog wel even zo blijven. Ik kan mij niet herinneren in al die 50 jaar dat er zo’ n tekort aan arbeidskracht is. En dat is niet alleen in de tuinbouw maar over alle sectoren heen. Een oplossing voor dit probleem zou kunnen zijn automatisering en robotisering. Zelf durf ik nog wel een stapje verder te gaan door te stellen, dat als je als bedrijf niet meegaat met robotisering, je dan achterop gaat raken. Het is niet voor niets dat er veel bedrijven met robots bezig zijn. Wat ik jammer vind is dat er op dit terrein zo weinig wordt samengewerkt. Robots die blad kunnen plukken, oogsten en wie weet wat nog meer. Zij zullen in de toekomst kort cyclische handelingen overnemen, maar het zal naar verwachting van mijn collega’ s nog zeker minimaal 15 jaar duren voordat de glastuinbouw volledig is gemechaniseerd. 

Robotica
Robots gaan in de glastuinbouw en ook in de bloembollenteelt, een steeds grotere rol spelen. Met behulp van deze technologie worden onaantrekkelijke arbeidsomstandigheden vermeden en zijn opbrengsten hoger en van een betere kwaliteit. Binnen Wageningen University & research werken een aantal onderzoeksinstituten, waaronder de Businessunit Glastuinbouw samen onder de naam Agro Food Robotics (AFR). Binnen AFR werken meer dan 60 gedreven onderzoekers samen met het bedrijfsleven aan nieuwe robotsystemen voor de agri- en foodsector. Robotica voor marine, veehouderij, openteelten en de tuinbouw. Zo wordt gewerkt aan verschillende robots, het begint bij de inspectie van zaden, het meten en sorteren van planten, het sorteren van kwaliteit in de kas of op het veld, het uitvoeren van precisiehandelingen (zoals bijv. onkruidbestrijding) tot en met autonoom navigeren, etc. De specialisatie van deze onderzoekers ligt dan vooral op het terrein van kunstmatige intelligentie en detectie en dan met name in spectral, learning en vision technology. 

Ervaring
Het Agro Food Robotics team heeft de afgelopen jaren veel ervaring opgebouwd op het gebied van de 3D-herkenning van vruchten en bloemen in het gewas en het bepalen van de rijpheid. Met deze techniek kan ook een belangrijke tussenstap worden gemaakt door het toepassen van augmented reality waarmee het mogelijk is heel snel nieuwe medewerkers in te werken. Een leuk voorbeeld wat inmiddels commercieel op de markt is de Plananalyser. Dit is een combinatie van een autonome robot, vision techniek die tomaten op de plant kan tellen en classificeren. Het resultaat is betrouwbare informatie voor nauwkeurige oogstraming. De teler krijgt objectieve informatie over bijvoorbeeld de hoeveelheid en rijpheidsstatus van de vruchten. Het systeem is ontwikkeld in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven. Goede, geconditioneerde en nauwkeurige kleurmetingen zijn hierbij van groot belang. Daarnaast moet bekeken worden aan welke tros de tomaten zitten en hoe de afrijping binnen de tros is verdeeld. Op deze wijze weet de kweker veel nauwkeuriger wat er morgen, overmorgen en de rest van de week wordt geoogst. Het ontwikkelen van dit apparaat is een belangrijke stap richting robotisering van de oogst. Deze techniek maakt het ook mogelijk om iedere plant te kunnen monitoren in de kas. Op deze wijze kunnen we binnenkort de productie per vierkante meter bepalen en tal van relaties leggen met lokaal klimaat, biologische en chemische maatregelen of medewerkers die in het pad hebben geoogst. Het project heeft de weg vrijgemaakt naar de herkenning van ziekten en plagen. 

Smart Greenhouse Horticulture

Binnen het project ‘Smart Greenhouse Horticulture’ is gewerkt aan een vroegtijdig detectiesystemen voor ziekten, plagen en oogstvoorspellingen. Dit deel van het onderzoek is in opdracht van de Club van 100 uitgevoerd. De gerberascout is daar een goed voorbeeld van: een wagen rijdt op het buisrailsysteem in een kas en maakt met verschillende camera’s beelden van het gewas. Op basis van input van gerberatelers is de scout getest voor oogstvoorspelling en voor detectie van meeldauw en witte vlieg.

Op het gebied van robotisering is er nog heel veel te doen. Dat er nog maar heel weinig robots in de tuinbouw worden toegepast, zegt al iets over de complexiteit. Waar we niet om heen kunnen is dat onze bevolking vergrijst en het steeds moeilijker wordt om gewaswerkzaamheden uitgevoerd te krijgen. Voor mij is het duidelijk dat als er minder mensen zijn deze meer moeten produceren. Dat kan alleen als ze de beschikking hebben over “slimme hulpen”. Laten we met elkaar, samen de handen uit de mouwen steken om deze hulpen te bouwen en in te passen in ons productieproces.

Jan Willem de Vries
University & Research
Business Unit Glastuinbouw