ABN: Hoge energierekening hakt in op bedrijfswinst

Vandaag verscheen het ABN-rapport over de gevolgen van de explosie van de gasprijzen. Ondernemers, aldus ABN, hebben last van de fors gestegen tarieven voor gas en elektriciteit. Bedrijven die variabele energietarieven betalen krijgen direct de fors gestegen tarieven voor de kiezen. Met name bedrijven die veel energie verbruiken en sterk concurreren op prijs kiezen doorgaans (deels) voor variabele tarieven, omdat het vastzetten van tarieven in de regel duurder is.

Voor zover grootverbruikers de tarieven wel hebben vastgezet, is dat vaak voor slechts enkele maanden. Zij krijgen dan in 2022 alsnog te maken krijgen met hogere kosten, want ABN AMRO verwacht dat de gasprijs in 2022 nog hoog blijft. In veel branches kunnen de fors gestegen tarieven de gehele winst wegvagen. Zo bedroegen de energiekosten in de basischemie in 2019 de helft van de winst. Momenteel ligt de gasprijs circa 3,5 keer zo hoog. Veel ondernemingen zullen proberen de hogere kosten door te berekenen. Lukt dat niet, dan kunnen zij in de rode cijfers belanden.

Energie-intensieve branches
Een groot aantal branches is gevoelig voor de hogere energietarieven, zo blijkt uit een lijst van de twintig meest energie-intensieve branches die ABN AMRO heeft samengesteld. Naast de glastuinbouw, de papierindustrie, de zware industrie en de voedingsmiddelenindustrie zijn ook wasserijen en de horeca kwetsbaar. Deze branches verbruiken veel energie en de meeste worden gekenmerkt door dunne winstmarges. Snel stijgende energiekosten kunnen daardoor al snel de winstmarge volledig wegvagen. De twintig branches op de lijst verbruiken in een normaal jaar zo’n 7 miljard euro aan gas en elektriciteit. De energieprijzen liggen momenteel echter veel hoger dan in voorgaande jaren. Indien de overheid het bedrijfsleven financiële steun zou bieden, zou dat vele miljarden kunnen kosten, zeker als de energieprijzen nog langere tijd hoog blijven, zoals ABN AMRO verwacht.

Glastuinbouw
Sommige glastuinders, zo waarschuwt Glastuinbouw Nederland, zullen hun kassen deels of helemaal leeg moeten laten, omdat de kosten te hoog worden. Weer andere tuinders kiezen ervoor om minder te belichten, wat de productie drukt.

Top 3 van branches die kwetsbaar zijn voor hogere energiekosten, gerangschikt naar energiekosten ten opzichte van de omzet in 2019:

Volgens Wageningen Economic Research bedragen de energiekosten voor glastuinders gemiddeld een vijfde van de totale kosten. Een hogere gasprijs die niet of slechts deels vooruit is ingekocht kan dus direct grote gevolgen hebben voor de winst van de tuinders.

Afzetprijzen
Om rode cijfers te voorkomen zullen ondernemers in deze branches de afzetprijzen moeten verhogen. In hoeverre dat mogelijk is, is een complex vraagstuk en hangt af van onder meer (internationale) concurrentie, contracten met leveranciers en prijselasticiteit van de vraag naar het specifieke product.

Koopkracht
Via de vraagkant kunnen ondernemers ook geraakt worden door de hogere gas- en elektriciteitsprijzen. Deze kunnen immers de koopkracht en het vertrouwen van de consument onder druk zetten. Een voorzichtigere consument raakt de retail direct.