Jan Willem de Vries
Jan Willem de Vries Foto: PR

15 jaar bestaan Businessunit Glastuinbouwonderzoek

Column Column

“Het Nieuwe telen en Plant empowerment”

Deze week hebben we stil gestaan bij het 15 jaar bestaan van de Businessunit Glastuinbouwonderzoek aan de Violierenweg in Lansingerland. Zonder volledig te zijn, kijk ik terug op heel veel grote ontwikkelingen waaraan we in deze 15 jaar gewerkt hebben. 

Op het gebied van Teeltsturing en kasklimaat is heel veel werk verricht. Hoewel het niet echt is doorgezet, is gewerkt aan gesloten telen. Het heeft weliswaar niet gebracht wat we er vooraf van verwacht hadden en in Nederland ook niet echt van de grond gekomen, heeft dit onderzoek ons wel veel nieuwe inzichten gegeven op het gebied van bijvoorbeeld gecontroleerde luchtinlaat. Een methode die nu veel gebruikt wordt. Het is nog niet zo lang geleden dat bij het gebruik van een energiescherm de luchtvochtigheid in een kas te hoog kan worden. Door kieren te trekken werd de droge koude lucht van boven het scherm uitgewisseld met de vochtige lucht onder het scherm. Met als gevolg dat er in de kas koude plekken konden ontstaan. Onderzoek naar oplossingen heeft ons gebracht naar een heel nieuwe manier van telen.

Het Nieuwe telen en Plant empowerment
Het heeft ons het “Het Nieuwe telen en Plant empowerment” gebracht. Nog steeds wordt er veel onderzoek gedaan naar het ontwikkelen van energiezuinige kas- en teeltconcepten en innovatieve technieken voor het besturen van het kasklimaat. Kasklimaat en energie staan niet los van elkaar: bijna iedere ingreep in het kasklimaat heeft consequenties voor het energiegebruik en andersom. Elke verandering van licht, temperatuur of vochtigheid, heeft effect op de teelt, de opbrengst en de kwaliteit van het product. Tot op de dag van vandaag werken we aan hoog geïsoleerde kassen, nieuwe kasdek-en schermmaterialen, nieuwe belichtingsstrategieën. Zelfs hebben we gewerkt aan de elektriciteit leverende kassen. Een spin-off van dit onderzoek is de ‘daglichtkas’ die nu bij Ter Laak staat.

Op het gebied van belichting is en wordt nog steeds veel onderzoek gedaan. In de afgelopen 15 jaar is de belangstelling voor LED-belichting in de glastuinbouw enorm toegenomen, vanwege het lagere elektriciteitsgebruik en de lagere warmteafgifte vergeleken met SON-T belichting. Een ander voordeel is dat LED’s de mogelijkheid bieden de teelt verder te sturen met een lichtspectrum “op maat”. Het heeft ertoe geleid dat belichtingsintensiteit en areaal belichting gestaag omhooggaan. Gewerkt is en wordt aan vraagstukken welk spectrum het beste is voor welk gewas. Hoe moet er überhaupt geteeld worden met LED-belichting? En wat is de invloed van het lichtspectrum op de biologische bestrijding. Verrood licht (700-800 nm) is voor het menselijk oog niet zichtbaar en valt buiten het PAR licht (400-700 nm). Verrood licht is belangrijk in een aantal plantprocessen zoals strekking, vertakking en bloei, die gestuurd worden door de verhouding tussen rood en verrood licht. Bekende voorbeelden van het gebruik van verrood licht zijn de toepassing van gloeilampen in aardbei om strekking van de bloemsteeltjes te krijgen en in komkommer om een betere bladstand te krijgen en meer productie. Evenals ook bij tomaat in de lichtarme periode waarmee door een opener gewas efficiënter wordt omgegaan met het beschikbare licht waardoor een hogere productie. Maar ook onderzoek op het gebied van meer daglicht toelaten op onze gewassen en het toepassen van LED bij daglicht. Op het gebied van CO2 hebben we gewerkt aan het doseren op behoeft (van 140 kg/m2/j naar 20 kg/m2/j). 

Successen
Ik realiseer mij dat ik op dit moment alleen maar over kasklimaat bezig ben en het nog niet eens heb gehad over veel meer schermuren, minder minimumbuis gebruik, het besef dat een groot verwarmend oppervlak met een lagere buistemperatuur net zo goed gaat als een kleiner aantal buizen met een hogere temperatuur. Maar we hebben veel meer gedaan dan alleen kasklimaat. Ik heb het nog niet gehad over ons werk op het gebied van (Big) data en autonoom telen. Denk dan aan mogelijkheden van data-uitwisseling, opslag en analyse, van verschillende elkaar beconcurrerende systemen, de green house challenge, de integratie van AI in WUR-kennisdomein en toepassing daarvan, het autonoom telen ons werk op het gebied van automatisering en robotisering met als doel reductie van arbeidsbehoefte. Heel veel werk is er gedaan en gebeurt er nog steeds op het gebied van gewasgezondheid. Successen zijn er behaald met introductie van het “standing army” principe, Swirskii als topbestrijder, ziektewerendheid door het aanzetten van verdegingsmethoden van de plant, het automatiseren van scouten van ziekten en plagen. Ook hebben we veel gedaan op het gebied van modellen, smaak en inhoudsstoffen. De introductie van het smaakmodel: van in de markt gooien naar voorspellen hoe de consument een nieuw product ervaart. Integratie van KASPRO en INTKAM, met daarin nieuwe features (schermen, klimaten anders dan NL). Met KASPRO kan nauwkeurig worden berekend in hoeverre teeltomstandigheden worden verbeterd wanneer de bedrijfsuitrusting of de klimaatregeling wordt veranderd, INTKAM is een gewasgroeimodel. Beschikbaar komen van rekenmodellen als KASSIM (een online simulatietool voor educatieve doeleinden op het gebied van klimaatregeling binnen kassen) en uitstralingsmonitor (hiermee kan je de gevolgen zien van uitstraling voor het verticale temperatuurprofiel in je gewas en voor de gewasverdamping in verschillende lagen van het gewas).

Op het terrein van Voeding, bemesting en watergift is gewerkt aan de productie van vloeibare organische meststoffen uit restmaterialen door oxidatieve bioreactoren, introductie biochar in de tuinbouw, ontwikkeling gesloten teeltsystemen, en het halen van waterkwaliteitsdoelstellingen, eisen voor waterzuivering voor het mogen lozen van drainwater, toepasbare zuiveringstechnologieën, watergeven op maat bij grondgebondenteelten, het is gewoon te veel om op te noemen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de introductie nieuwe gewassen. Zoals papaja, vanille... 

Als u meer wilt weten raad ik u aan onze website te bezoeken hier staan ook al onze publicatie en rapporten. Zie https://www.wur.nl/nl/Onderzoek-Resultaten/Onderzoeksinstituten/plant-research/glastuinbouw.htm

Jan Willem de Vries
University & Research
Business Unit Glastuinbouw

Uit de krant

Meest gelezen

Uit de krant