Hoezo achterlopen...?

Een Column in het Vakblad onder glas trekt mijn aandacht. De schrijver heeft het over iets wat hij gehoord heeft over een Amerikaanse teler die met een Nederlandse teeltadviseur sprak. Deze adviseur klaagde dat de Nederlandse tuinbouw zo achterblijft. Ik neem aan dat er bedoeld wordt op het gebied van kennis. 

Zo zouden telers vooral luisteren naar wat ze horen van hun collega’s in de excursiegroep. “Ze doen wat ze altijd doen, zonder plant fysiologische onderbouwing. Je kunt veel beter een jonge Amerikaan zonder achtergrondkennis fysiologie laten studeren en hem aan de knoppen laten draaien.”

Onderzoek
Zolang ik in het onderzoek werk, lijkt het wel of de aandacht voor de plantenfysiologie bij zowel groenten als bloemen steeds groter wordt. De mogelijkheden om de groeiomstandigheden te beheersen in onze kassen zijn nog nooit zo groot geweest en het gaat maar door. Het zou een goede verklaring kunnen zijn, dat de behoeft naar kennis hoe de groei van planten te beïnvloeden is alleen maar groter wordt. Onze plantfysiologen hebben de afgelopen jaren gewerkt aan de ontwikkeling van nieuwe systemen in de glastuinbouw. Deze systemen waren aanpassingen op het gebied van kasklimaat (licht, CO2, temperatuur) en in de manier waarop geteeld wordt (plantdichtheden, snoeistrategie, planttijdstip) en deden onderzoek naar groei, productie en onderliggende plantprocessen zoals fotosynthese en verdamping en 3D modulering van gewassen. In de afgelopen jaren is gewerkt aan de ontwikkeling van energie-efficiënte productiesystemen op basis van LED-belichting, plant monitoringsystemen en de effecten van spectrale samenstelling van het licht op groei en morfologie. Vanaf 2020 wordt in samenwerking met een groot aantal bedrijven gewerkt aan autonome teeltsystemen in kassen. Maar we doen nog veel meer... zo zijn we bezig met de fosielvrije kas, circulaire glastuinbouw en het beïnvloeden van het metabolisme (inhoud stoffen) van planten. Ik durf het zelfs om te draaien door te zeggen dat er onvoldoende van de in Nederland beschikbare innovaties in het buitenland geïmplementeerd worden en de beschikbare kennis slechts beperkt wordt toegepast.

Toepassing
Om deze situatie te doorbreken zou de toeleverende sector samen met kennisinstellingen moeten starten met het voor de internationale sector te demonstreren, ontwikkelen, toepassen en implementeren van beschikbare innovaties in de context van de internationaal beschikbare kastypen. Natuurlijk zijn er uitzonderingen en bedrijven te noemen die op gelijk of misschien wel hogen niveau produceren. En hiermee vooroplopen...maar ook hier ligt vaak Nederlandse kennis onder welke tot toepassing is gebracht.

Willen wij onze positie behouden dan zullen we blijvend bezig moeten met nieuwe kennisontwikkeling. Want als je de beschikbare kennis wijd en breid verspreidt en je niet aanvult met nieuwe kennis dan is er een moment dat je droog komt te staan. Als wij niet met nieuwe kennisontwikkeling bezig zijn dan zullen anderen deze rol gaan oppakken en staan wij als Nederlanders aan de zijlijn. Ik wil niet somberen en voel een enorme urgentie om op de wereldwijde verschillende thema’s samen met elkaar op te trekken. 

Het Nieuwe Telen
Natuurlijk is het zo dat bij alles wat je doet het mooi zou zijn dat je de processen die spelen begrijpt. Maar dat is meer dan plantenfysiologie. Al onze medewerkers die te maken hebben met de teelt hebben de cursus Het Nieuwe Telen gedaan met als uitganspunt de natuurkundige en plant fysiologische principes. Deze cursus geeft inzicht in de processen die in een kas spelen en dat is meer dan alleen de processen in de plant. Het nieuwe telen geeft een analyse van plantgedrag op basis van drie balansen: de waterbalans, de energiebalans en de assimilatenbalans.

Kennis en innovatie
Zelf ben ik ervan overtuigd dat kennis en innovatie de basis is van het succes van de Glastuinbouw. Er is geen land waar het bedrijfsleven, overheid en kennisinstellingen samenwerken. Waar tuinders elkaar opzoeken en kennis met elkaar delen. Onze sector wordt wereldwijd geroemd om onze expertise en vernieuwingskracht!

Ons wetenschappelijk en praktijkgericht onderzoek en het hechte onderwijs- en onderzoekstelsel is toonaangevend in de wereld. Die jonge Amerikaan zal zich ongetwijfeld gaan inschrijven in Wageningen. 

Mijn advies aan die Amerikaanse teler zou zijn: “neem een andere teeltadviseur”.

Jan Willem de Vries
Wageningen University & Research
Business Unit Glastuinbouw