Afbeelding
Foto: Jan Willem de Vries

U zou bij ons de drempels uit de deuren moeten lopen .... zodra het weer mag dan!

Column

U heeft er allemaal wel een keer gehoord van het innovatieprogramma ‘Kas als Energiebron’. Binnen dit programma wordt energiebesparing en het gebruik van duurzame energie gestimuleerd. Glastuinbouw Nederland en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit trekken hierin samen op. 

Sinds 2005 zijn er door dit programma heel veel innovaties in gang gezet door onderzoek op kansrijke gebieden. Met vallen en opstaan en oplossingen zoeken via meerdere sporen is heel veel bereikt. Op de website van Kas als Energiebron kunt u al het lopende als het afgeronde onderzoek vinden. Ik ben er heel erg trots op dat wij op het proefbedrijf van Wageningen University & Research in Bleiswijk het Innovatie en Demonstratie Centrum Kas Als Energiebron hebben staan.


Energiebesparende technieken

Dit project is al jaren een katalysator voor technologische innovaties, waarbij de focus ligt op demonstreren van kasconcepten, technieken en ontwikkelingen gericht op het terugdringen van het fossiele energiegebruik. Het IDC Kas als Energiebron fungeert dan ook als stimulator rond energiezuinige en energieleverende kassen. Binnen het project zijn tal van innovatieve demokassen gerealiseerd door consortia van toeleveranciers en kennisinstellingen. Daarnaast zijn en worden uiteenlopende energiebesparende technieken getest, zoals op het gebied van ontvochtiging, toepassing laagwaardige warmte, warmteopslag, aangepaste dek materialen, elektriciteitswinning, etc.
Op dit moment zijn we bezig met de voorbereiding van een aantal interessante projecten. Twee wil ik er uitlichten, maar het zijn er veel meer waar we met de voorbereidingen bezig zijn om het komende teeltseizoen onderzoek aan te doen, dit om u als teler en kweker verder te helpen op het pad richting verduurzaming. Maar niet alleen telers en kwekers doen hier een voordeel mee. Ook de bedrijven die zich met kasinrichting en installaties bezig houden doen hier hun voordeel mee. Het zijn immers technieken waar we als Nederlandse Glastuinbouw internationaal heel veel aandacht mee trekken en ons voordeel mee doen.

U zou bij ons de drempels uit de deuren moeten lopen zodra het weer mag dan.

Wilt u als installatiebedrijf dicht op dit type onderzoek zitten, komt u eens praten zou ik zeggen. Een van de projecten die ik er heb uitgelicht is een demonstratie van een klimaat neutrale onbelichte snij-anthuriumteelt. Telers kunnen de nieuw opgedane kennis en de gehanteerde teeltstrategieën direct overnemen. Daarnaast kunnen zij zich een goed beeld vormen welke investeringen interessant zijn om verder energie te besparen en de teeltkwaliteit te verbeteren. Dit project gaat uitgevoerd worden in de 2SaveEnergy kas. In de huidige teelt van snij-anthurium worden de verwachtingen met betrekking tot het energiegebruik meer dan waargemaakt. Dit is veelal te danken aan de extreem goede isolatie van de kas en toepassing van een “next generation” semigesloten kassysteem. Dit systeem wat bedoeld was om te ontvochtigen, oogst gedurende de zomer zoveel warmte als er op jaarbasis voor de teelt in deze kas nodig is.
Natuurlijk is het zo dat er verbeterpunten zijn. Zo ligt er op het terrein van gewasbescherming een aantal uitdagingen. Deze problemen hebben zeer waarschijnlijk een klimaatachtergrond hebben. Doel is dan ook om tot een verbetering van de bloemkwaliteit in de winter te komen. De productie in deze kas is tot nu toe hoger gebleken dan in de praktijk, met ook zwaardere kwaliteit bloemen en langere houdbaarheid. Dit als gevolg van het feit dat er meer licht wordt toegelaten. We zijn als bedrijf heel blij dat dit project een vervolg heeft gekregen. Het geeft ons de mogelijkheid om de gewaseffecten in de komende zomer goed te kunnen beoordelen. Daarnaast kunnen we beoordelen of de warmteoogst in de zomer voldoende is om in de herfst en winter goed door te komen.

Etmaaltemperatuur

Daarnaast zijn er nog flink wat vragen te beantwoorden. Zo hebben wij ons de vragen gesteld of verlaging van de etmaaltemperatuur zinvol is, en of de CO2 dosering verder omlaag kan. Maar ook of de bloemvorm en kleur verbeterd kan worden door het klimaat anders te sturen door bijvoorbeeld mindere koele luchtinblaas onder het gewas en tot slot of de blauwverkleuring en glazigheid verminderd kan worden de ontvochtiging anders te regelen.
Een ander project wat in voorbereiding is een vervolg op de demonstratie van een duurzaam teeltconcept van komkommer onder LED-belichting. De nadruk hier ligt op de hoe te telen onder LED-belichting. Het afgelopen teeltseizoen is onder LED-belichting geteeld. Dit project werd uitgevoerd in de winterlichtkas. Een kasconcept wat ten opzichte van een standaard kas van zichzelf al 10% meer licht toelaat. Het gebruikte spectrum was: Blauw 5%, Groen 9%, Rood 75% en VR 11%. Vanaf november kregen sommige planten vreemde verschijnselen in de vorm van veel guttatie, een gedrongen groei, neiging naar broeikoppen, erg veel na groei van kleine vruchtjes en scheuten uit ‘schone’ bladoksels. De kwaliteit van de komkommers was prima en de productie acceptabel.
De discussie die zich voordoet, is of er voldoende gewasactiviteit is geweest of het juiste spectrum wordt gebruikt en of er door het gemis aan warmtestraling anders geteeld moet worden. Vragen die in het vervolgonderzoek beantwoord moeten worden, zijn wat de gewasprestatie is in de belichte teelt onder LED. Waarbij gekeken gaat worden naar groei en ontwikkeling, continuïteit in productie, wat de opbrengst en vruchtkwaliteit is tijdens de teelt maar ook of er effecten zijn op ziekten en plagen en op de inzet van biologische bestrijders.

Jan Willem de Vries
Wageningen University & Research
Business Unit Glastuinbouw

Uit de krant

Meest gelezen

Uit de krant