Afbeelding

Beseffen we wel hoe afhankelijk we zijn van het klimaat...

Algemeen Column

Ik lees op de website van Wageningen University & Research over een onderzoek met als uitkomst dat over 50 jaar het ‘vrijwel onleefbaar heet’ is voor een derde van de wereldbevolking. Stelt u zich eens voor dat een derde van de wereldbevolking leeft in gebieden die binnen 50 jaar net zo warm zullen worden als de heetste delen van de Sahara. 

Het klinkt als een enorme alarmbel, want wij als mensen hebben de sleutel in handen om dit probleem op te lossen door de uitstoot van broeikasgassen omlaag te brengen. Dit zeggen wetenschappers uit China, de Verenigde Staten en Europa in een scenariostudie die gepubliceerd is in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences. De snelle opwarming zou ervoor zorgen dat drieënhalf miljard mensen niet langer leven onder de klimaatomstandigheden waarbinnen de mensheid al 6000 jaar floreert.

Ongekend

De mensheid moet zich opmaken voor een ongekende crises als we niets doen. De meeste mensen leven in delen van de wereld waar de gemiddelde temperatuur tussen de 11-15°C ligt, een kleiner deel leeft in gebieden met een gemiddelde temperatuur tussen de 20-25°C. Al duizenden jaren leven we als mensen onder deze klimaatomstandigheden. Als we niets doen zal als gevolg van de menselijke uitstoot van broeikasgassen de temperatuur snel oplopen. Bij een scenario waarbij deze uitstoot onverminderd doorgroeit, zal de gemiddelde bewoner van de aarde te maken krijgen met een temperatuurstijging van 7,5°C in 2070. Dat is ruim hoger dan de verwachte gemiddelde temperatuurstijging van 3°C. Dit komt doordat het land sneller opwarmt dan de oceanen, en de bevolkingsgroei sterker toeneemt in warmere gebieden. Deze snelle stijging, samen met de verwachte bevolkingsgroei, leidt ertoe dat bij ongewijzigd beleid op het gebied van uitstoot, binnen 50 jaar zo’n 30% van de wereldbevolking zal leven in gebieden waar de gemiddelde temperatuur boven de 29°C ligt. Op dit moment wordt deze gemiddelde temperatuur slechts op 0,8% van het landoppervlak gemeten, in 2070 doen deze klimaatomstandigheden zich voor op 19% van het aardoppervlak. Dat maakt dat 3,5 miljard mensen geconfronteerd worden met vrijwel onleefbare omstandigheden. 

Pandemie

De onderzoekers maken een vergelijking met de huidige Corona pandemie. De wereld is door corona veranderd op manieren die we een paar maanden geleden niet voor mogelijk hadden gehouden. De onderzoeksresultaten laten zien dat klimaatverandering een soortgelijk effect kan hebben. De verandering zal zich geleidelijk voltrekken, maar, anders dan bij de pandemie, zal er dan geen uitzicht zijn op verbetering: grote delen van de planeet warmen op tot vrijwel onleefbaar niveau, en koelen niet meer af met alle gevolgen van dien. Maar er is goed nieuws en dat is dat de effecten sterk gereduceerd kunnen worden als de mensheid erin slaagt de opwarming van de aarde een halt toe te roepen. Duidelijk is dat een mondiale aanpak nodig is om te voorkomen dat onze kinderen bedreigd worden door deze enorme verwachte veranderingen. Wil u de meer informatie lees dan de publicatie:  'Future of the human climate niche' 

Fossiele energie

Op dit moment is het zo dat 10% van het energieverbruik in Nederland wordt verbruikt door Nederlandse telers. Stijgende kosten (je zou het op dit moment niet zeggen), afnemende voorraden van fossiele energie en leveringsonzekerheid zorgen ervoor dat we onze afhankelijkheid van fossiele energie moet verkleinen. Nu hoor ik u denken dat de stijging van de temperatuur niet altijd een bedreiging voor de tuinbouw hoeft te zijn. Vorstschade komt minder vaak voor. Planten uit andere klimaatzones kunnen zich nu wel vestigen en handhaven in Nederland er is minder energie nodig is om kassen te verwarmen. Maar vergis u niet de natuur laat zich niet dwingen. Het is nu al zo dat het weer steeds extremer en grilliger wordt en dat zal alleen maar zal toenemen als er niets verandert. We moeten veranderen, we staan voor een energietransitie. Als het gaat om de invoering van duurzame energietechnieken, zoals aardwarmte, het actief betrekken van de bebouwde omgeving bij de opwekking van duurzame energie en noem maar op, lopen we als glastuinbouw voorop.

IDC kas als energiebron

Nu heeft Wageningen University & Research in Bleiswijk het Innovatie en Demonstratie Centrum Kas als Energiebron. Het is een onderdeel van het innovatieprogramma dat energiebesparing en het gebruik van duurzame energie in de glastuinbouw stimuleert. LTO Glaskracht Nederland en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit trekken hierin samen op. Dit project is een katalysator voor technologische innovaties en waarbij de focus ligt op demonstreren van kasconcepten, technieken en ontwikkelingen gericht op het terugdringen van het fossiele energiegebruik. Het IDC Kas als Energiebron in Bleiswijk fungeert als stimulator rond energiezuinige en energieleverende kassen. Binnen dit project zijn tal van innovatieve demokassen gerealiseerd door consortia van toeleveranciers en kennisinstellingen. Daarnaast worden uiteenlopende energiebesparende technieken getest, zoals: ontvochtiging, toepassing laagwaardige warmte, warmteopslag, aangepaste dekmaterialen, elektriciteitswinning, etc. Het zijn misschien mondiaal gezien kleine stapjes... maar wel stapjes vooruit. Laten we hier vooral mee doorgaan. 

Jan Willem de Vries
Wageningen University & Research
Business Unit Glastuinbouw

Uit de krant

Meest gelezen

Uit de krant