Komt u ons ook bezoeken?

Komt u ons ook bezoeken in de KAS2030 News Lounge tijdens de HortiContact in Gorinchem?

Wageningen University & Research, BU Glastuinbouw & Bloembollen, Beursorganisatie Easyfairs en Goedemorgen-Hortimedia hebben gezamenlijk een paviljoen ingericht op de HortiContact 2020. Hier willen wij u informeren over nieuwe technieken op het gebied van verwarming, belichting, water, nutriënten en geïntegreerd telen. 

Klimaatneutraal telen
De Nederlandse tuinbouwsector wil in 2040 klimaatneutraal telen. Om die reden hebben wij in opdracht van het ministerie van LNV een emissiearme demonstratiekas voor groente, fruit en bloemen gebouwd. Met als doel kennis op te doen om de uitstoot van CO2, gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten tot nul te reduceren. Ziekten en plagen worden dan vooral biologisch bestreden. Water en nutriënten worden zoveel als mogelijk opnieuw gebruikt. Dit alles moet leiden tot een kas die op alle gebieden geen emissie heeft naar buiten de kas.

Op dit moment telen wij aardbeien, potanthurium, gerbera en freesia in deze kas. Het zijn allemaal gewassen die zich bevinden in het middensegment energiegebruik. De proeven in deze kas worden net als al ons andere onderzoek begeleid door een begeleidingscommissie onderzoek (BCO) per gewas. BCO' s komen elke twee, drie weken langs om de stand van het gewas en de voortgang met de uitvoerend onderzoeker te bespreken. Daarnaast vindt er overleg plaats over hoe verder te gaan. In de demonstratiekas kunnen we op het scherpst van de snede telen en dingen uitproberen die normaliter in de praktijk niet mogelijk zijn. Dit doen we om beter te begrijpen wat er nodig is om emissievrij te telen en hiermee de tuinbouwsector vooruit te helpen en haar afspraken gemaakt in het klimaat akkoord na te komen.  

Fossielvrijekas
Steeds meer tuinders maken gebruik van alternatieve warmtebronnen om hun kas te verwarmen, zoals aardwarmte of een warmtepomp en niet meer van verwarming met aardgas. Onze demokas heeft een warmtepomp welke ook energie nodig heeft. Een fossielvrijekas, wat onze kas2030 is, heeft nog steeds energie nodig. In de toekomst zal al deze energie uit duurzame bronnen komen, en niet meer uit fossiele brandstoffen.

Hergebruik water
Kas2030 gaat heel efficiënt om met het voor irrigatie gebruikte water. Al het teveel gegeven water en het water dat door de ontvochtiger uit de lucht wordt gehaald, wordt, nadat het met ozon is behandeld om eventuele ziekteverwekkers onschadelijk te maken, hergebruikt.

Plaagbestrijders
Voor wat betreft gewasbescherming maken we gebruik van een 'standing army'. We zorgen er voor dat er altijd biologische bestrijders zoals roofmijten, roofwantsen en sluipwespen aanwezig zijn om plaaginsecten aan te pakken. We maken dan gebruik van bakerplanten, dit zijn planten waar roofinsecten graag wonen en eieren afzetten. Daarnaast worden ze bijgevoerd. De voorwaarden van continue aanwezigheid van de plaagbestrijders en de effecten hiervan is een onderzoeksfactor; immers de omstandigheden in de kas moeten gunstig genoeg zijn voor de plaagbestrijders om te overleven. 

Tot slot...
Glastuinbouw Nederland heeft afgesproken om in 2040 geheel CO2-neutraal te werken. In 2017 stootte de tuinbouw nog 5,7 megaton CO2 uit. Als tussenstap moet dat in 2030 zijn teruggebracht naar 2,2 megaton CO2. Een hele opgave dus. Als het gaat om het klimaatneutraal maken van de kas is terugdringen van het energiegebruik het belangrijkste. Het verwarmen in de winter gebeurt voornamelijk met aardgas wat voor emissie van CO2 zorgt. Zaak is dus om te komen tot een betere isolatie om energiegebruik terug te dringen. Lastig is dan dat planten altijd verdampen en het hiermee snel te vochtig wordt in de kas. De gewassen in onze kassen worden normaliter relatief koud geteeld. Tezamen met de hogere isolatie is het daardoor lastiger om de kas te ontvochtigen en ontvochtigen kost energie. Om die reden is besloten om in de winter een hogere temperatuur aan te houden en de lucht actief te ontvochtigen. Met een ontvochtigingsinstallaties winnen we tegelijkertijd warmte terug welke we kunnen bufferen en in tijd dat er warmte gevraagd wordt weer kunnen inzetten.

Jammer is dat het Glastuinbouw Nederland en de lobbypartners Greenports Nederland, Rabobank, FloraHolland en GroentenFruit Huis niet is gelukt om de verhoogde Opslag Duurzame Energie (ODE)-heffing voor 2020 van tafel te krijgen. Hiermee krijgen we de sector niet van het gas af en zal het spannend worden of de afspraken gemaakt in het klimaatakkoord na gekomen kunnen worden. Laten we er in ieder geval met elkaar voor zorgen dat het tarief ODE zo snel als mogelijk wordt aangepast.  

Jan Willem de Vries
Wageningen University & Research
Business Unit Glastuinbouw