Zoni

Voordat zij met mij trouwde, zag mijn vrouw een foto in een blad van bloemenarrangeur Johan Weisz en vond hem een stuk.

Haar smaak kennend, weet ik waarom. Hij is zigeuner. Te laat las ik zijn boek, cadeau van de directeur van boomkwekerij Hoekert in Wezep. Ik zag Weisz vooral als sierteeltambassadeur, kende ook als klant zijn winkel in de Amsterdamse Zeilstraat. Sprak vaak met hem als Johan, de beroemde bloemsierkunstenaar.
Dat was maar een deel van hem. Als Zoni werd hij geboren, de auteursnaam op zijn boek 'De vergeten Holocaust' over zijn leven als Sinto. Als enige uit het ouderlijke gezin ontkwam hij als kind aan de dood in Auschwitz. Hij werd geslaagd ondernemer, woonde in een huis, maar bleef zigeuner, behorend tot een gemeenschap met eigen taal (Romanes) en leefde zijn eerste jaren in een wagen, waarmee men toen nog mocht reizen. "Mensen die me van een afstand bekijken, kunnen niet vermoeden wat voor ingewikkelde en bittere strijd zich in mijn binnenste afspeelt", schreef hij. De strijd die hij op latere leeftijd voor zijn eigen volk, de Sinti, streed en hem op platforms als de Rijksdag in Berlijn en de VN bracht. "Ik maakte de fout in mijn leven niet eerder te praten", zegt hij. Door een Joodse vriend, met wie hij huilde, werd Zoni zich bewust van zijn missie. Er zat méér vast aan de holocaust. Er werden, behalve Joden, ook 500.000 Sinti vermoord. Toen ik meejuichte om het werk van onze sierteeltambassadeur, wist ik niets van het diepe verdriet dat hij meedroeg.

Zoni
De vergeten holocaust.
Mijn leven als Sinto, ondernemer en overlevende.

Johan Th. Bos
Johan Th. Bos, redacteur van de Bloemenkrant, geeft in zijn columns zijn mening over de sierteelt.