Wees niet bang om het met ons oneens te zijn

Alweer twee dagen terug van vakantie. De accu flink opgeladen en achterstallig vakblad leeswerk weggewerkt. E-mail box leeggemaakt. Als ik kijk wat er nu alweer in mijn mailbox zit merk ik dat ik niet de enige ben waarvan de accu is opgeladen.

Veel mooie concept-onderzoeksvoorstellen zie ik langskomen. Het belooft weer een interessante periode te worden. Als onderzoeksbedrijf hebben wij veel te bieden voor zowel sierteelt als glasgroenteelt. Projecten die langs komen gaan over plantgezondheid, wortelmilieu, inzet bio-pesticiden, duurzaam groeilicht, waterefficiëntie, waardecreatie, ontwikkelen van sensoren, luchtzuivering, biodiversiteit en nog veel meer en dat allemaal voor u. Wij beseffen ons heel goed dat wij een intensieve verbindingen moeten hebben met telers en kwekers in Nederland. Nieuwe technologie ontwikkelen gebeurt steeds hand in hand met onze opdrachtgevers. Zit u hier niet bij dan loopt u risico achterop te raken. Dus zorgt u ervoor dat u op de hoogte bent van ons werk. Onze website kan u hierbij helpen. 

Duurzaam telen
En ontwikkelingen gaan hard. Veel van ons werk staat in het teken van duurzaam telen. Een van de dingen waar u als teler in de komende jaren mee te maken krijgt is dat u uw aardgas verbruik flink zal moeten decimeren om deze uiteindelijk tot nul te moeten terugbrengen. Waar u nu al mee te maken heeft zijn de richtlijnen rondom water en nul-emissie rond mineralen en gewasbeschermingsmiddelen. Bij gewassen zoals tomaat, paprika en komkommer (hoog energie vragende gewassen) zijn de afgelopen jaren grote stappen gezet in het Innovatie en Demonstratie Centrum Kas als Energiebron. Op dit moment werken wij aan het middensegment gewassen (qua energiegebruik) aan de duurzaamheidsaspecten energie, water en emissie van nutriënten en gewasgezondheid. Hier is nog veel nog veel winst te behalen.

All Electric Kas
Op onze onderzoek locatie in Bleiswijk is in april van dit jaar een demonstratiekas in gebruik genomen waarin in vier verschillende afdelingen van 350 m2 wordt geteeld. De uitdagingen is om hier fossiel- en emissievrij te telen. We zijn begonnen met vier verschillende gewassen; aardbei, gerbera, freesia en potanthurium. Bij het ontwerp en de inrichting van de demokas waren drie thema's leidend: de emissies van CO2, water & nutriënten en gewasbescherming.
De kas is een zogenaamde all-electric-kas die geen gas gebruikt voor de verwarming en is uitgerust met full led-belichting in al de vier afdelingen. Voor de ontvochtiging van de kasafdelingen wordt een warmtepomp ingezet. Daarmee wordt latente warmte teruggewonnen en blijft de kas in de winter en voorjaar meer gesloten. Voor de kas wordt geen eigen stroom opgewekt; die wordt als groene stroom ingekocht. Verder wordt er niet vanuit de kas geen drain- en condenswater geloosd. Ook niet op het riool, alles wordt hergebruikt en gerecirculeerd. Zo gaan dus geen nutriënten verloren en wordt het water optimaal benut. Voor het ontsmetten van het water wordt ozon gebruikt, zodat het water veilig is te hergebruiken in de teelt. De gewasbescherming ten slotte is volledig geïntegreerd, met zoveel mogelijk gebruik van natuurlijke vijanden. 
In de kas kunnen telers en onderzoekers leren hoe er fossielvrij en emissieloos kan worden geteeld. Dat klinkt eenvoudig. Maar dat is zeker niet zo. Iedere teelt nog zijn eigen uitdagingen. Zo is de Freesia in de praktijk nog een grondteelt die wij om de waterloop te kunnen sluiten in een substraatbedden telen. Verder zijn er nog heel weinig tot geen ervaringen in deze teelten met full-ledbelichting en wordt er voor het eerst actief ontvochtigd.

Al met al een flinke uitdagingen dus, waarbij het zo af en toe flink zal gaan schuren, waarbij we verschillende inzichten met elkaar zullen moeten bespreken vanuit een legio aan meningen en invalshoeken. Het zijn juist die verschillen die wij nodig hebben om tot innovaties te komen. Want is het niet zo dat er zonder wrijving er geen glans is.  

Jan Willem de Vries
Wageningen University & Research
Business Unit Glastuinbouw