Wanneer keert de wal het schip?

Inmiddels al weer ruim twee weken thuis van een zeer intensief bezoek aan China.

In het kader van een leergang grensverleggend ondernemen heb ik samen met 5 ondernemers uit totaal verschillende sectoren dit land bezocht. Ik kan u vertellen dat de leergang op zich al een belevenis is, waarbij je met jezelf, wie je bent en hoe je in het leven staat, maar ook hoe je mede-cursisten hier staan, wordt geconfronteerd, wat op zich al een leerzame ervaring is.

Ik heb hier dan ook veel aan gehad en hoop de opgedane kennis te kunnen gebruiken. Ik wil mijn mede-cursisten dan ook heel erg bedanken voor het vertrouwen en hoop elkaar nog vaak te ontmoeten. In het kader van de cursus hebben we veel verschillende bedrijvigheid mogen bezoeken van insectenkweker tot fabrikant van auto's. 

China moet nog veel leren
Waar ik het in dit schrijfsel over wil hebben, is onze excursie naar China. Het doel van de reis was om kennis te nemen van voedsel en sierteelt productie in China. Zo hebben wij verschillende universiteiten bezocht. Ik noem de China Academy of Agricultural Science (CAAS) en de China Agricultural University (CAU) en het National Agricultural Sci-tech Demonstration Zone in het bijzonder.
In China wonen 1.3 miljard mensen en de eerste waarbij wij op bezoek gaan, zegt tegen mij "I know you". Blijkt dat hij 4,5 jaar in Wageningen heeft gestudeerd. Wat ik heb gezien op al die instituten en demo-bedrijven is dat men ontzetten zijn best doet, maar dat ze er nog lang niet zijn. Dit gevoel van ze zijn er niet en er valt nog veel te leren, zal ik de hele reis bij mij houden.

De leergroep waar ik nu twee jaar mee optrek, bestaat uit ondernemers uit totaal verschillende bedrijvigheid zoals varkens, kippen en mest. In het programma was live stock dan ook ruimschoots vertegenwoordigd. Voor hun was het extra zuur dat we geen bedrijven met levende dieren mochten bezoeken. De Afrikaanse varkenspest (AVP) verstoort ons hele programma.

Varkenspest
Tijdens ons bezoek op de ambassade horen we dat het systeem van varkens houden in China ervoor zorgt AVP zich als een lopend vuurtje door het land (heeft) verspreid. En dan niet alleen in het land zelf, maar ook de landen om China heen zijn getroffen. In China worden jaarlijks meer dan 500 miljoen varkens geproduceerd. Wat wij hoorden op de ambassade is dat iets minder dan de helft is besmet met AVP en dus afgemaakt dient te worden.
Dat is haast een onmogelijke opgave. Immers een derde van de Chinese productie vindt plaats in backyard farming. Hier wordt keukenafval, swill, aan de varkens gevoerd. Het zijn veelal arme boeren die hun zieke dieren toch nog snel in de handel brengen met alle problemen van dien.
Ik moet steeds weer denken aan de discussie over de megastallen in Nederland. Wat ik tijdens deze reis heb geleerd is dat een extensieve wijze van vee houden beter is.
AVP is een virus wat lang kan overleven in varkensvleesproducten en is dus misschien wel de meest waarschijnlijke oorzaak van AVP-verspreiding over grote afstanden en naar andere landen. Als je ziet hoe de handel van agroproducten plaats vindt, dan kan ik mij voorstellen dat oplossingen zoals op de huidige wijze van schoonmaken en ontsmetten geen oplossing gaat bieden. Men zal moeten werken aan compartimentering. Ook hier denk ik dat we als Nederland, ondanks dat ik denk dat het haast niet te doen is veel kunnen betekenen. 

Hijskranen
Beijing en Shanghai zijn twee steden van elk zo groot als heel België. Steden met wat ik gezien heb alleen maar woonblokken bestaande uit flats van meer dan 20-25 verdiepingen en hoger. Overal waar je kijkt wordt gebouwd aan nieuwe woontorens.
Wij zijn met de trein van Beijing naar Shanghai gereisd, een afstand van ongeveer 1200 km in minder dan 5 uur, onderweg heb ik voor mijn gevoel alleen maar hijskranen gezien. Wat gebeurt er veel in dit land. Ik heb denk ik redelijk over de wereld gereisd, maar dit heb ik nog nooit gezien. Het brengt mij dan ook op de vraag wanneer de wal het schip zal keren.
Immers al deze bedrijvigheid vraagt ook heel veel energie. Nog steeds worden er in China elk jaar meerdere bruinkoolcentrales gebouwd. De steden die ik bezocht heb hebben heel veel last van smok. Ik stel mij zelf de vraag of voedselfabrieken, zoals bijvoorbeeld Vertical Farms voor deze megasteden een oplossing is.

Ik ben er nog niet uit… want is het niet zo, dat wat je er als energie in stopt je er ook weer uit moet halen? Ik vraag mij dan ook in alle oprechtheid af wanneer de wal het schip gaat keren. Tien tegen één dat als men zo door gaat het moment een keer komt. 

Jan Willem de Vries
Wageningen University & Research
Business Unit Glastuinbouw