Bloemenbollen van teelt tot handel

Het eerste exemplaar van het boek 'De Bloembollenketen – Van teelt tot en met handel' is door auteur Peter Knippels dinsdag 12 december overhandigd daar aan Dirk Leenen in Voorhout.

Die laatste runt nu het sinds 1954 bestaande bloembollenbedrijf W.F. Leenen, waar het aan die teelt gewijde Go Café van het Groen Onderwijscentrum (samenwerkingsverband van onderwijsinstellingen, Greenport Aalsmeer en Economic Board Amsterdam) werd gehouden.

Bollenacademie
In zijn boek en presentatie bracht Knippels de bloembollensector in kaart. W.F. Leenen vond hij de geëigende plek om dat toe doen want het de vooraanstaande narcissenveredelaar en –broeier, met wereldwijde afzet, omvat alle aspecten tussen veredelaar en consument, zei hij. Het boek is binnen het project studiebol uitgebracht door de Stichting Bollenacademie, vertelde bestuurslid Dirk Jongkind. Zijn stichting heeft een goed scholingsaanbod in de bollensector en ontwikkeling van en instroom naar goed bloembollenonderwijs als doel. Voor tal van onderdelen van het vak wordt lesmateriaal van het vakonderwijs ontwikkeld.

Tulpen
De helft van de Nederlandse broeierij betreft tulpen, vertelde Knippels, verbonden aan de Kon. Algemeene Ver. voor Bloembollencultuur. Grootste deel van het vaderlandse areaal ligt langs de kust van Noord- en Zuid-Hollland, maar voor lelies moet met vooral in Limburg en Oost-Nederland zijn. De bedrijfstak is sterk internationaal georiënteerd. Schaalvergroting (krimp van het aantal bedrijven, maar niet van het areaal) en streven naar duurzaamheid zijn kenmerken van de hedendaagse bollenteelt, zei hij. Ook de markt verandert, doordat, voor openbaar groen, overheden steeds grotere afnemers worden. Niet alleen in Europa, maar ook in andere delen van de wereld, zoals China en Noord-Amerika. Het heeft te maken met de verstedelijking van de bevolking.
Adjunct-directeur Bert Pinxterhuis van de Bloembollenkeuringsdienst (BKD) legde uit hoe die werkt en aan welke eisen medewerkers moeten voldoen. Het gaat de dienst om, door het waarborgen van kwaliteit, de markttoegang te bevorderen, zei hij. Maar alle controles ten spijt, blijft de (verplicht geregistreerde) exporteur of producent verantwoordelijk voor wat hij op die markt brengt. "Wij nemen steekproeven en certificeren als wij daarin niets hebben gevonden. En we zeggen in wat wij onderzochten niets aan ziekten en plagen te hebben gevonden, maar niet dat er in de hele partij niets zit dat er niet in had mogen zitten", zei Pinxterhuis. "Dat zijn internationale spelregels. Alles heeft eigenlijk te maken met kansberekening." De dienst, waarbij 85 mensen werken (in piektijden 30 meer op part time basis), heeft op dit moment ruim 1500 bedrijven geregistreerd.

Verpest
Prof. Olaf van Kooten van hogeschool InHolland, voorheen werkzaam bij WUR in  Wageningen, meldde dat duurzame bloembollen bijdragen aan zowel milieu als bedrijf. Verwijzend naar andere sectoren, zoals die van de vleesproductie, constateerde hij dat een markt gemakkelijk te verzieken is. Sommigen concurreren met steeds slechtere kwaliteit op prijs. Hij constateerde dat in Amerika 80% van alle bloemen werden verkocht rond twee hoogtijdagen, met een uiterst beperkt vaasleven. "De markt is verpest", vond hij. "Na 2000 kwam er wel een opleving, maar nog steeds wordt meer dan de helft op twee piekdagen verkocht."
Hij had overigens wel een advies voor de diverse markten. Op een prijsmarkt opererend, moet men er naar streven écht de goedkoopste te zijn en op een kwaliteitsmarkt de beste. Op de servicemarkt geldt: Wees de betrouwbaarste. In Nederland was volgens hem Intergreen de eerste die verkoop via supermarkten in het UK op peil bracht door zeven dagen vaasleven te garanderen, waarna ook bloemisten ervan profiteerden omdat het product populairder werd. Andere groothandelshuizen volgden snel. 
"Na tien jaar was de afzet van bloemen via supermarkten gestegen van 15 naar 60 procent", zei Van Kooten. "En ook bloemenwinkels zagen hun omzet verdubbelen, want de consumptie van bloemen nam toe. Je kunt een markt opbouwen en verpesten."
Volgens Van Kooten moeten schakels in de sector geen product, maar een verhaal verkopen. Maar het product moet dat verhaal wel dragen. "Het moet kloppen met het verhaal. En de consument wordt niet warm van het verhaal als de ondernemer dat ook niet wordt. Mensen moeten het kunnen volgen en zich ermee verbonden voelen." Maar als men een product iets minder goed maakt voor de helft van de prijs, zoals een directeur van een supermarktketen wilde, is men op de verkeerde weg. De titel van zijn presentatie was dan ook: 'Meer voor minder of minder voor meer.' Ofwel: Ondernemers moeten hun kosten kennen en vaststellen met welke prijs zij tevreden zijn. Dat is anders dan de hoogste prijs die zij op één bepaald ogenblik kunnen halen.