Trips bestrijding

Begin jaren tachtig werden we voor het eerst geconfronteerd met serieuze trips problemen. De Nederlandse glastuinbouw raakte besmet met de trips soort Frankliniella occidentalis. Deze trips is vaak te vinden in bloemen, waar ze zich voeden met stuifmeel. Nu jaren later zijn we zover dat trips zich heeft ontwikkeld tot een megaprobleem in bloemisterijgewassen.

Ik spreek regelmatig tuinders die mij vertellen steeds grotere problemen te hebben om deze plaag onder controle te houden en die vragen om een oplossing.
Met zowel chemische middelen als biologische bestrijders zijn deze lastige insecten niet meer onder controle te houden. Chemische middelen werken nog maar nauwelijks vanwege resistenties of doordat de toedieningstechnieken ontoereikend zijn. Het aantal beschikbare middelen wordt steeds minder door verdere restricties bij herregistraties van middelen. Het lijkt erop dat chemische bestrijding geen optie meer is.
Steeds meer telers kiezen voor een geïntegreerde aanpak om trips aan te pakken maar lopen tegen problemen aan. De voorgeschiedenis van het uitgangsmateriaal maakt dat er een slechte vestiging is van de natuurlijke vijanden ( predatoren) van trips. Wat vervolgens weer maakt dat ze niet direct met biologie aan de slag kunnen. Als dan ook nog een keer de markt telers dwingt met residu schone producten te komen dan heb je bij elkaar een megaprobleem te pakken.

Als Wageningen UR Glastuinbouw werken we er hard aan om tot betere bestrijdingsstrategieën van trips te komen. Daarbij gaat onze aandacht uit naar twee belangrijke onderwerpen van onderzoek.

Endofyten
Zo wordt er gewerkt aan een weerbaarder gewas door gebruik te maken van endofyten. Dat is het preventief inzetten van natuurlijke vijanden en gedragsmanipulatie van volwassen tripsen. Dit alles moet leiden tot een nieuwe aanpak, waarbij er sprake zal zijn van een verminderde afhankelijkheid en gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen.

Roofmijten
Een tweede onderzoeksrichting is het inzetten van roofmijten. Er zijn diverse soorten roofmijten en roofwantsen op de markt die zeer effectief trips kunnen bestrijden. Het probleem in de sierteelt is vaak de slechte vestiging van deze predatoren in het gewas. Er zijn mogelijkheden om de vestiging te verbeteren met alternatief/additioneel voedsel of prooien, het aanbieden van geschikt ei-leg substraat (ovipositiesubstraat) en door verbetering van het microklimaat.

Verder onderzoek
Om het tripsprobleem het hoofd te bieden is verder onderzoek noodzakelijk. Een heel belangrijk deel van de bestrijding is te begrijpen als we weten hoe trips zich gedraagt in een gewas en op welke prikkels wordt gereageerd. Het is bijvoorbeeld niet bekend wat precies bepaalt wanneer tripsen actief opvliegen. Factoren als instraling, luchtdruk, luchtstromingen, temperatuur en luchtvochtigheid kunnen daarbij een rol spelen. Verder is het vaak onduidelijk hoe dit gedrag en de ontwikkeling van trips afhangt van het gewasstadium (onder andere de invloed van schuilplekken voor trips).

Met meer fundamentele kennis over het gedrag van trips kan chemische/biologische bestrijding worden geoptimaliseerd. Onderzoek naar nieuwe bestrijdingsmethoden is een weg van lange adem. Als we terug kijken dan hadden we hier veel eerder aan moeten beginnen. Nu moeten we met elkaar proberen de onderzoekkracht op dit gebied te versterken! Ik probeer mijn collega's tot meer inzet te bewegen. Mij wordt wederom pijnlijk duidelijk wat de gevolgen zijn van het verdwenen collectivisme …

Jan Willem de Vries
Teamleider Facilitair Bedrijf
(Wageningen UR Glastuinbouw)

Reageren op de column kan via redactie@floranexus.com