Heeft u straks nog wel iets om te verkopen?

Het wordt ons als sector steeds moeilijker gemaakt. De eisen die aan het telen van onze producten worden gesteld, volgen zich in een steeds rapper tempo op.

Over het algemeen lukt het ook wel om oplossingen te vinden voor de uitdagingen waar we voor staan, maar het wordt wel steeds lastiger. Er zijn immers steeds meer partijen die bovenwettelijke eisen stellen aan de wijze waarop wij produceren.

Verboden
Vrij recent hebben verschillende retailers een ambitie uitgesproken dat in 2022 60% van de door telers gebruikte gewasbeschermingsmiddelen duurzaam is. Middelen met toelating, maar sterk milieubelastend, worden op termijn uitgesloten van gebruik. 
Op 1 juli is bekend welke middelen per direct verboden worden en welke middelen op termijn uit gefaseerd worden. Voor een aantal teelten zullen er, denk ik, grote problemen ontstaan omdat er nog geen alternatieven zijn. Gewasbeschermingsmiddelen die milieubelastend zijn en gelinkt worden aan bijensterfte zullen als eerste worden verboden. Dit roept bij mij de vraag op: gaat het nu om de eventuele residuen die op de planten zitten (MRL's) of gaat het nu om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in relatie tot het afvalwater met eventuele aanwezige gewasbeschermingsmiddelen welke op het oppervlakte water of de riolering wordt geloosd?

Nul emissie
Ik vraag me af of de retailers weten hoeveel inspanning er door de sector wordt gepleegd om te komen tot een nul emissie. Er is door het Rijk, gemeenten en waterschappen, Ctgb, Nefyto, en LTO glaskracht een afspraak, opgeschreven in het  "hoofdlijnenakkoord waterzuivering glastuinbouw", dat elk bedrijf wat afvalwater met gewasbeschermingsmiddelen buiten zijn bedrijf brengt, of dit nu in het oppervlakte water is of op het riool, per 1 januari 2018 moet voldoen aan de zuiveringsplicht.

Bijensterfte
De discussie rondom de bijensterfte en het debat dat de Tweede Kamer heeft gevoerd, heeft veel los gemaakt rondom het gebruik van chemische middelen. Binnen Wageningen UR is hier heel veel onderzoek naar gedaan. Steeds is de nadruk gelegd op de Multi factoranalyse. Er is niet één oorzaak aan te wijzen voor de wintersterfte bij bijenvolken. Aangetoond is dat de neonicotinoïden niet de directe oorzaak is van die sterfte. Dan kun je als wetenschapper roepen wat je wilt, maar daar waar het over bijen gaat, wordt er niet meer geluisterd.
In de discussies wordt helemaal voorbij gegaan aan de inspanningen die worden gepleegd om onze gewassen beter en milieu vriendelijker te beschermen. Veel onderzoek is er gaande naar plantweerbaarheid, biologische middelen en nieuwe systemen van gewasbescherming, zoals bijvoorbeeld het lokken van insecten met feromonen. De zoektocht naar biologische middelen wordt bemoeilijkt door het huidige toelatingsbeleid. Hier valt voor de voormannen van de sector nog heel veel werk te doen.

Club van 100
Tuinders voelen zich voor voldongen feiten staan. Ik kan mij voorstellen dat veel ondernemers even niet meer weten wat ze kunnen doen als wettelijk toegelaten middelen door afnemers op verbodenlijsten worden gezet.
Voor mij is duidelijk wat er moet gebeuren: wat er gaande is, is onomkeerbaar en we zullen nog meer energie moeten steken in het nieuwe doen in gewasbescherming. Zoeken naar nieuwe vormen van weerbaar telen en zoeken naar groene gewasbeschermingsmiddelen. Maar dat kunnen we niet alleen. Als de overheid nu meewerkt aan het toelatingsbeleid van groene gewasbeschermingsmiddelen en als die ketenpartijen die roepen om verduurzaming nu eens lid worden van de Club van 100, dan voorspel ik u dat we de komende jaren grote stappen vooruit zullen maken.

Maar laten we het oplossen van deze problematiek niet alleen op de tuinders afwentelen. Want heren en dames retailers, u heeft anders straks niets meer te verkopen als u de lat te hoog legt op het gebied van verduurzaming.