Hand in hand naar het buitenland

Ik krijg een Nederlandse samenvatting van een publicatie 'Food Systems and Natural resources' van het PBL onder ogen geschreven door H. Westhoek.

Het Planbureau voor de Leefomgeving is het nationale instituut voor strategische beleidsanalyses op het gebied van milieu, natuur en ruimte. 
Voedselsystemen vormen het hart van de mondiale Duurzame Ontwikkelingsagenda voor 2030, een historische, wereldwijde inspanning om armoede en honger uit te bannen en een gezond, voorspoedig en bevredigend leven voor iedereen mogelijk te maken.

Duurzaam 
Voedselsystemen zijn sterk afhankelijk van natuurlijke hulpbronnen: land, bodem, water, terrestrische en mariene biodiversiteit, mineralen (essentiële voedingsstoffen voor gewassen en dieren) en fossiele brandstoffen. Als we ervoor willen zorgen dat iedereen kan beschikken over voldoende, veilig en gezond voedsel, dan moeten deze natuurlijke hulpbronnen duurzaam worden beheerd en efficiënt worden gebruikt.

Transformatie
Daarnaast dient de milieuschade die het gevolg is van voedselsystemen te worden verminderd. De voedselsector is wereldwijd gezien de belangrijkste gebruiker van de natuurlijke hulpbronnen grond, biodiversiteit, zoet water, stikstof en fosfor. Daarnaast zijn voedselsystemen, en daarbinnen met name de voedselproductie, in belangrijke mate verantwoordelijk voor een aantal milieuproblemen, zoals biodiversiteitverlies, bodemdegradatie, verdroging, en de uitstoot van broeikasgassen.
De mensen die – direct of indirect – onze voedselsystemen beheren, zijn daarom ook de belangrijkste groep beheerders van natuurlijke hulpbronnen ter wereld. Zij zouden een sleutelrol kunnen spelen in de transformatie, die nodig is om de huidige voedselproductie en -consumptie duurzamer te maken.

In de wereld zijn er grote verschillen in de manier waarop voedselsystemen worden beheerd en dus ook grote verschillen in de aard van de impact van deze systemen op natuurlijke hulpbronnen. In sommige regio's vormen landdegradatie (het aantasting van het landschap door menselijke activiteiten) en biodiversiteitverlies de belangrijkste problemen, terwijl in andere regio's de hoge nutriëntenverliezen – en de daarmee samenhangende schade aan lucht- en waterkwaliteit – een grotere zorg zijn.

In de afgelopen decennia is er in veel gevallen wel vooruitgang geboekt met betrekking tot verschillende aspecten van hulpbronnengebruik in voedselsystemen. Hogere gewasopbrengsten (dus efficiënter landgebruik), efficiënter gebruik van water en nutriënten, verbeterde waterkwaliteit en lagere broeikasgasemissies behoren tot de bereikte verbeteringen.
In andere gevallen zijn de verbeteringen beperkter gebleven of teniet gedaan door negatieve bijeffecten. Zo heeft in sommige gebieden de focus op hogere gewasopbrengsten geleid tot bodemdegradatie en watervervuiling door nutriënten en pesticiden.
 
Hoewel op sommige gebieden veel vooruitgang is geboekt, bieden de huidige voedselsystemen geen voedselzekerheid en gezond voedsel voor iedereen; evenmin zijn ze gebaseerd op duurzaam gebruik van beperkte natuurlijke hulpbronnen. En juist hier kunnen wij als Tuinbouw Nederland een cruciale rol spelen in de transformatie van voedselsystemen. Door allianties aan te gaan met lokale bedrijven en gezamenlijk te ondernemen.

Hand-in-hand
Tuinders en tuinbouwtoelevering hand in hand naar het buitenland. Als een verzameling van complementaire ondernemingen waar heel veel creativiteit en innovatiekracht aanwezig is welke ingezet kan worden om de nodige duurzame ontwikkeling mogelijk te maken. Wij kunnen met elkaar een enorme rol vervullen in het ontwikkelen van duurzame voedsel ketens. Alle problemen waar ontwikkelingslanden mee worstelen hebben wij ook mee te maken gehad en met de hierbij opgedane kennis kunnen wij helpen in duurzame voedselproductie door efficiënt om te gaan met water- en energiegebruik tijdens productie, voedselopslag, voedselverwerking en andere activiteiten zoals bijvoorbeeld logistiek.

Ik ben nieuwsgierig naar het eerste initiatief. 

Jan Willem de Vries

Teamleider Facilitair Bedrijf
(Wageningen UR Glastuinbouw)